Çok eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz.. Tarayıcınızı güncellemeli veya alternatif bir tarayıcı kullanmalısınız.
Son zamanlarda televizyonlar çözünürlük konusunda çağ atlamış durumda. Peki bu sürekli duyduğumuz 4K veya UHD ne demektir? İhtiyacımız var mı?
Teknoloji pazarında birçok televizyon türü bulunuyor. 3D TV, LED LCD, OLED, Plazma, 120 Hz ve benzeri… Bunlar yeterince kafa karıştırıcı değilmiş gibi, son zamanlarda bir de 4K terimini, reklam ismini söyleyecek olursak UHD yani Ultra Yüksek Çözünürlük terimini çok duymaya başladık. Peki bu 4K ya da bir diğer deyişle UHD nedir? İhtiyaç var mı? UHD televizyonlarda HDTV’lerden çok daha fazla piksel bulunuyor. Bunların yanında daha gerçekçi renk paleti ve daha akıcı görüntü sunan UHD TV’lerden CES 2014’te çok fazla vardı. Aslında UHD teknolojisi 15 ay önce tanıtıldı ve pazara sürüldü. Ancak alıcı çıkmadı, çünkü bu kadar yüksek çözünürlükte çok fazla içerik yoktu. Yalnızca birkaç YouTube videosu, özel medya oynatıcılar bulunuyordu. Onlar da yalnızca görüntünün akıcılığını gösterebilmek içindi. Televizyondaki teknolojinin 1080p’den 4K’ya geçmesi gerçekten hayranlık uyandırıcı. Görünüşe göre bu yıl içerisinde 4K TVler son teknoloji 1080p TV’lerin yerine konacak, teknoloji marketlerinde de en iyi performans ürünü olarak sergilenecek. “4K” ile “UHD” arasında bir farklılık var mı?
2012 yılının Ağustos ayında Tüketici Elektronikleri Derneği, Ultra Yüksek Çözünürlük anlamına gelen, kısaltması UHD olan terimi tanıttı. Bu terimin hak edilebilmesi içinse cihazın 3840×2160 pikselden aşağı olmaması gerekiyor. Bu terimin ortaya çıkarılmasındaki amaç ise 4K terimini ortadan kaldırmaktı. Ancak bahsi geçen derneğin çıkardığı terim, bir gün bile dayanamadı. Sony, gün içerisinde teknolojisini “4K Ultra Yüksek Çözünürlük” şeklinde isimlendirdiği bir TV’yi tanıtınca, bütün diğer firmalar da Sony’nin izinden gitmeye başladılar. Uzun lafın kısası ikisi de aynı yola çıkıyor. İster 4K deyin, isterseniz UHD. Bana göre 4K demek daha kolay. Üstelik arama sonuçlarına bakıldığında bu fikre Google da katılıyor. Kurt kocadı, yerini 4K’ya bıraktı
Pazardaki hareketlerden de anlaşıldığına göre 4K televizyonlar 1080p televizyonların yerini yavaş yavaş alacak. 4K’nın gelişiyle birlikte evde kullanılan televizyonlardaki çözünürlük tanımları şöyle sıralanmaya başladı: standart çözünürlük (480p/540p), yüksek çözünürlük (720p), tam yüksek çözünürlük (1080i/p) ve ultra yüksek çözünürlük (2160p). Ev içerisinde bu teknolojinin kullanımına baktığımızda 4K/UHD olan bir TV’nin en az 3840*2160 piksel olması gerekiyor. Bu da iki tane 1080p ekranın çözünürlüğü ve boyutunun birleşimine eşdeğer. Eskiden bu çözünürlük “Quad HD” olarak bilinirdi. Bir diğer çözünürlük ise 4Kx2K, bu da 4096*2160 piksel demek. Bu çözünürlük bazı projeksiyon cihazlarında ve çoğu profesyonel kamerada kullanılıyor. Yine 4K çatısı altında değerlendiriliyor, zira 2160p. 4K bizim için yeni bir teknoloji, bunun yanında 4K’nın atası HD (yüksek çözünürlük) ise yaklaşık 10 yıldır bizimle birlikte. Söz konusu format, Blu-ray filmlerde ve HD yayınlarda kullanılıyor. HD’nin üç farklı sürümü bulunuyor. full yüksek çözünürlük 1080p (progressive-işlemeli), 1080i (interlaced – geçmeli) ve 720p (ayrıca kısaca HD olarak bilinir. HD’nin uzun zamandır bizimle birlikte olmasına ve 4K’nın da yavaş yavaş yaygınlaşmasına rağmen çoğu TV programı, tüm DVD’ler ve internetteki çoğu video 480p olarak da bilinen standart çözünürlükteler. Standart çözünürlük, hayatımıza NTSC TV ile girdi. Dijital sinema ve 4K’nın başlangıcı
George Lucas, 90’lı yılların sonlarında Star Wars filmlerinin yapımını sürdürürken, bütçeyi kısmanın yollarını da arıyordu. Klasik çözümler yerine dijital formatları kullanmak sektörüpn bütçesine büyük bir katkıda bulunabilirdi. Zira film stokları çok pahalıydı ve bunların ulaştırma bedelleri de bir hayli tutuyordu. Sinemaların filmlerin dijital sürümlerini internetten indirip dijital projeksiyon cihazında göstermeleri, büyük bir tasarruf anlamına geliyordu. “The Phantom Menace”ın bir kısmını HD olarak çeken Lucas, sonrasında “Attack of the Clones”u tamamen dijital 1080p olarak çekti. Bu durum, ileride Blu-ray’in çıkmasını tetikleyen etkenlerden biriydi ancak, sinemalardaki ekranların çok büyük olması, 1080p’nin yetersiz olduğunu gösteriyordu. Özellikle ön sıralarda oturanlar görüntülerde yırtılma ve piksel kaymaları görebiliyorlar. Sinema endüstrisinin önlerde oturanlar için de bir çözüm üretmesi gerekiyordu. Çözünürlüğün, 1080p’den daha fazla olması gerektiğine karar verildi. The Digital Cinema Initiatives (DCI), 2002’de bu kararı verdi ve daha sonrasında öncesinde 2K, 2005’ten sonra da 4K meydana çıktı. Sinema dünyasındaki ilk yüksek profilli 4K film ise 2007’de yayımlanan “Blade Runner: The Final Cut” oldu. Ancak maalesef o zamanlarda sadece çok az sayıda sinema salonu 4K oynatabiliyordu. Çoğu kişi bu ilk 4K yapıtı tam çözünürlüğünde izleyemedi. Avatar filmiyle 3D ayrı bir önem kazanmıştı. 3D sayesinde 4K yaygınlaştı
James Cameron’ın Avatar filmi sağ olsun, sinemalar sırf bu filmi oynatabilmek için 4K Sony projektör almaya başladılar. Zira bu filmi göstermek, her projektörün harcı değildi. Film hem 4K, hem de üç boyutluydu. Bu da sinema salonlarının çoğunun yenilenmesini sağladı. Şimdilerde 3D popülaritesini yitirdi, ancak 4K filmler uzun bir süre daha burada olacak. Sinema endüstrisi, kendisini 3B’den hızlıca uzaklaştırabildi ve hatalarından ders aldı. 4K ile 3B’nin bitr tutulması gerekse de, 3D görüntünün 4K ekranda çok daha iyi olduğu aşikar. Çünkü her göze 1080p görüntü verilebiliyor, bu da diğer pasif TV’lere göre daha iyi bir TV keyfi sunuyor ve gözü yormuyor. Sinemadan evlere
4K çözünürlük, ekranın büyük olduğu yerlerde, yani sinemalarda harika, ancak eve girdiğinde ekran küçüldüğünde yararlarının gözle görülmesi daha da zorlaşıyor. Kısaca değinmek gerekirse, 55 inç ve üzeri bir ekranınız olmadığı sürece 4K TV almanız gereksiz. Evdeki 4K içerikler
2012’nin Temmuz ayında, film yapımcısı Tom Lowe tarafından Timescapes filmi, ilk tamamı 4K olan film olarak piyasaya sürüldü, ancak bu tabii ki son olmayacak. CES 2014’te Samsung, Amazon, Sony, Netflix gibi büyük firmalar 4K hakkındaki planlarını açıkladılar. YouTube da 2010’da 4K kanalını tanıttı ve sitede az sayıda 4K içerik bulunuyor. Şu anda piyasada 4K’yı destekleyen bir kablo yayın bulunmuyor. Ancak endüstri, 4K çözünürlükte yayın yapabilecek bir çözüm arayışı içerisinde. HEVC ya da H.265 olarak bilinen codec, üreticiler ve yayıncı şirketler tarafından sıkıştırılmış 4K içeriğin ekonomik bir şekilde aktarılmasını sağlayabilecek bir yol olarak görünüyor. Bu sırada yeni bir sıkıştırma yöntemi, yeni bir alıcı kutusu demek oluyor. Ancak CES 2014’te firmlar, TV’lerinin HEVC formatını çözebilecek şekilde üretildiklerini söylediler. Yani ayrıca bir kutuya daha gerek kalmayacak gibi görünüyor. CES 2014’te Sony, Dünya Kupası maçlarını 4K çözünürlükte çekeceklerini açıkladı. Ancak bu maçlarının gösterimleri nerede ve nasıl yapılacak. sinemalar maç için salon mu ayıracak orası bilinmiyor. Sonuç
Uzun lafın kısası, yukarıda da belirttiğimiz gibi eğer 55 inç veya üzeri bir paneliniz yoksa 4K’yı seçmeniz gereksiz görünüyor. Çünkü ev içerisinde 4K, kullanıcıya 1080p’den çok da farklı bir deneyim sunmuyor. Bunda 4K içeriklerin az olmasının da rolü var. Sinema salonlarında, açık hava tiyatrolarında, ekanların çok büyük olduğu yerlede 4K, özellikle ön taraftaki izleyiciler için gayet kaliteli bir çözüm. Piksel yırtılmalarının ve boşlukların olmadığı bir görüntü söz konusu. Yani özetle 4K teknolojisi ev kullanıcısı için bizce henüz erken.
TV üreticileri 4K TV'ler için kolları çoktan sıvadılar. Peki ya siz onlar hakkında ne biliyorsunuz?
Full HD çözünürlüğü 4'e katlayacak olan 4K TV'ler, her geçen gün bize yaklaşıyorlar. 4K TV'lerden faydalanabilmemiz için tabi ki 4K içeriğinin yaygınlaşması (ve tabi ki fiyatlarının da kabul edilebilir seviyeye düşmesi) gerekecek. Peki 4K tam olarak ne demek, neden bu kadar önemli?
4K TV nereden çıktı?
4K ve 8K TV, Ultra-High Definition (UHD) standardının alt ve üst kısımlarını temsil ediyorlar. NHK Science & Technology Research Laboratories tarafından 2007'de önerilen bir video biçimi olan UHD, videoları 24, 25, 50, 60 ve hatta 120 FPS ile oynatmaya izin veriyor.
4K UHDTV, 2160p çözünürlüğü ile şu anki 1080p'yi ikiye katlıyor. İki kat daha uzun ve iki kat daha geniş olan 3840×2160 çözünürlüğü ile 8.1MP'lik bir görsel gösterebiliyor. Bugünkü HD ekranlar ise 2.1MP'lik bir görüntü sağlayabiliyor. "4K" terimi, dikey pikselleri saymak endüstri standardı haline gelmiş olsa da, yatay piksellerin sayısından bahsediyor.
8K'de ise 4K'nin iki katı olan 7680×4320 çözünürlüğüne ulaşıyorsunuz. Bir 8K'nın piksel sayısına ulaşabilmek için çift sıralı 4 tane HDTV'yi bir araya götürmeniz gerekiyor. 8K TV'ler, 33.2MP'lik bir resim gösterebiliyor.
Ancak tüm yeni teknolojilerde olduğu gibi UHDTV'nin de giderilmesi gereken bazı sorunları var. Örneğin şu anki ağ altyapısı, bu televizyonları besleyecek veriyi iletmekte zorlanıyor.
4K'nin ekranında pikselleri tek tek görebilmeniz için yüzünüzü adeta TV'nizin ekranına yapıştırmanız gerekiyor. 4K'nın sunduğu görüntü kalitesini, Apple'ın Retina ekranını örnek verecek anlatabiliriz. Retina'daki gibi bir görüntü yoğunluğunun 80 inç'lik bir TV'ye geldiğini düşünün. Yüksek piksel yoğunluğu, 3D filmlerde de etkisini gösteriyor. Zira 3D filmlerde filmi pasif gözlüklerle izlediğinizde çözünürlük 1920×540'a düşüyor. Çözünürlüğü ikiye katlayan 4K, 1080p'nin bu kısıtlamalarını etkin bir biçimde aşıyor ve HD kalitesinde 3D görüntüler sağlayabiliyor.
4K teknolojisini benimseyen şirketlere de her geçen gün bir yenisi katılıyor. LG'nin bir 3D UHD TV'si, Sharp'ın Super Hi-vision TV'si, Sony'nin 4K Home Projector'ü bulunuyor ve fiyatların da HDTV'lerde olduğu gibi düşmesi bekleniyor.
UHD TV'ler ile Full HD TV'ler arasındaki farkları sizler için inceleyip ortaya çıkardık.
UHD TV'ler ile Full HD TV'ler arasındaki farkları sizler için inceleyip ortaya çıkardık. Gerçekten de bir UHD TV'ye ihtiyacınız var mı'4K olarak da bilinen UHD, Ultra High Definifion'un kısaltılışı. Ultra yüksek çözünürlük anlamına gelen bu terim, normal bir Full HD televizyondan dört kat yüksek çözünürlüğe sahip TV'ler için kullanılıyor. 50 inç'ten 85'inç'e kadar uzanan boyut seçenekleri olan bu TV'lerin fiyatı, 5,000TL'den 80,000TL'ye kadar uzanıyor.Her zamanki gibi yeni bir teknoloji ortaya çıktığında ortaya beklenmedik sorular ve tehlikeler çıkıyor elbette. Mesela, bir UHD TV, HD bile olmayan normal bir TV yayınını nasıl gösteriyor? Full HD TV'ye göre gerçekten bir avantajı var mı? Yoksa UHD teknolojisi için henüz erken mi? Makalemizde bu soruların cevabını vermeye çalışacağız.Daha çok çözünürlüğün görüntüde daha çok detay demek olduğunu biliyoruz. Şimdiye kadarki tecrübemizde UHD TV'lerin normal TV yayınlarını iyi bir şekilde UHD ekrana uyarladığını (upscale yöntemi ile) gördük. Tabii normalden biraz uzakta oturmakta fayda var, yoksa detay düşüklüğü çok göze çarpabiliyor. UHD kalitesinde bir görüntü izlerken ise tam tersine, tüm detayları görebilmek için normalden biraz daha yakında oturmak gerekiyor.UHD ile sonunda Full HD 3D polarizasyonDört kat Full HD çözünürlüğü sayesinde artık pasif polarizasyon 3D içeriği Full HD'de izleyebiliyoruz. Normal Full HD televizyonlarda ancak Full HD'nin yarısı çözünürlükte bu teknoloji kullanılabiliyordu.Şu an piyasada bulunan UHD TV'ler HDMI 1.4(a) standardıyla geliyor. UHD'nin tam çözünürlüğünü 60Hz'te kullanabilmek için HDMI 2.0 gerekiyor ki, şu an bunu yapan tek TV, Panaconic'in TX-L65WT600E UHD TV'si.Samsung kendi UHD TV'lerinin bağlantı panelini TV'den ayrı bir kutu haline getirdi. Bu sayede bu panel kolaylıkla değiştirilebiliyor.Peki ya bir UHD TV satın almalı mı? Yoksa beklemeli mi? Şu an için bir UHD-TV almak için ortada yeterli bir sebep göremiyoruz. UHD içeriğin hala çok sınırlı olması ve UHD TV'lerin aynı boyutlardaki Full HD TV'lerden kat kat pahalı olduğu düşünülünce, şimdilik yanına yaklaşmamak en iyi seçim.Tıpkı 3D'ye olduğu gibi, UHD de içerik bakımından sorun çekiyor. Birçok HD kanalın yalnızca 720p sunduğunu düşünürsek, UHD kanalların yaygınlaşması epey uzak görünüyor.UHD yayın olmasa da, Full HD ve SD yayınlarda bir avantajımız var mı? Testlerimize göre, evet var. Yüksek kaliteli yayınlar UHD TV'lerde, Full HD bir TV'de olduğundan biraz daha canlı ve detaylı görünüyor."Upscale" konusunda Toshiba'nın kendine has bir tekniği var. Blu-ray çaları (BDX6400KE) ve UHD televizyonu, gelen görüntü verilerini birlikte 3,840 x 2,160 piksele genişletiyorlar. Toshiba'nın dediğine göre, Blu-ray oynatıcı görüntünün düşük frekanslarını işlerken, UHD TV ise yüksek frekanslarını işliyor ve sonuçta çok iyi bir görüntü kalitesi ortaya çıkıyor.
Teknoloji baş döndürücü bir hızla ilerlerken 4k,8k çözünürlükler yavaş yavaş kendine yer bulmaya başlıyor. Peki Son günlerde adını sıkça duyduğumuz ve duymaya da devam edeceğimiz “4k” çözünürlük nedir ? ne işe yarar.
“4k” terimi ilk olarak Japonya menşeiNHK Science & Technology Research Laboratories tarafından 2007'de önerilen bir video biçimidir.[1] 2007 yılından itibaren çeşitli projelerde kullanılmış olup ülkemize gelişi 2010’lu yılları bulmuştur. 4K ve 8K TV, Ultra-High Definition (UHD) standardının alt ve üst kısımlarını temsil ediyorlar.UHD, videoları 24, 25, 50, 60 ve hatta 120 FPS ile oynatmaya izin veriyor.
4K UHDTV, 2160p çözünürlüğü ile şu anki 1080p'yi ikiye katlıyor. İki kat daha uzun ve iki kat daha geniş olan 3840×2160 çözünürlüğü ile 8.1MP'lik bir görsel gösterebiliyor. Bugünkü HD ekranlar ise 2.1MP'lik bir görüntü sağlayabiliyor. "4K" terimi, dikey pikselleri saymak endüstri standardı haline gelmiş olsa da, yatay piksellerin sayısından bahsediyor.
8K'de ise 4K'nin iki katı olan 7680×4320 çözünürlüğüne ulaşıyorsunuz. Bir 8K'nın piksel sayısına ulaşabilmek için çift sıralı 4 tane HDTV'yi bir araya götürmeniz gerekiyor. 8K TV'ler, 33.2MP'lik bir resim gösterebiliyor.
4K'nin ekranında pikselleri tek tek görebilmeniz için yüzünüzü adeta TV'nizin ekranına yapıştırmanız gerekiyor. 4K'nın sunduğu görüntü kalitesini, Apple'ın Retina ekranını örnek verecek anlatabiliriz. Retina'daki gibi bir görüntü yoğunluğunun 80 inç'lik bir TV'ye geldiğini düşünün. Yüksek piksel yoğunluğu, 3D filmlerde de etkisini gösteriyor. Zira 3D filmlerde filmi pasif gözlüklerle izlediğinizde çözünürlük 1920×540'a düşüyor. Çözünürlüğü ikiye katlayan 4K, 1080p'nin bu kısıtlamalarını etkin bir biçimde aşıyor ve HD kalitesinde 3D görüntüler sağlayabiliyor.
Bu rakamlar her ne kadar heyecan verici olsalar da, her yeni teknolojinin başına gelen, bu teknoloji için de fazlasıyla mevcut. Eksikliklerini şöyle sıralayabiliriz:
· İçerik: Donanım (4k televizyon, kamera, projeksiyon vs.) var, fakat uygun içerik çok kısıtlı. Şu sıralar artmaya başlasalar da kullanıcı hala 4k içerik bulabilmekte sıkıntı çekiyor.
· Teknik: Şu anki ağ altyapısı, bu televizyonları besleyecek veriyi iletmekte zorlanıyor.
· Boyut: 4 katı çözünürlük veri boyutu bakımından da ciddi bir artışı beraberinde getiriyor. Bu da hard disklerimizi, internet hızımızı, flash belleklerimizi bir anda yetersiz hale getirebilir.
· Görüntü oynatma: Haliyle eski nesil bilgisayarlar 4k çözünürlükteki videoları oynatabilmesi bakımında ciddi oranda zorlanacaklardır.
TRT Ultra Yüksek Çözünürlüklü 4K TV Test Yayınına Başladı!
TRT, Türksat ve Vestel ile işbirliği yaparak Türkiye’nin ilk Ultra HD televizyon kanalı olacak olan TRT 4K’nın test yayına başladı. UEFA Euro 2016 ve Şampiyonlar Ligi maçlarının da yayınlanabileceği belirtilen kanal ile ilgili detaylı bilgiler haberimizde.
TRT, Türksat ve Vestel işbirliği ile ülkemizde yayına başlayan Ultra HD 4K yayınının tanıtım toplantısı, 19 Şubat 2015tarihinde yani bugün Zorlu Center’da yapıldı. Programa görüntülü mesaj gönderen Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan: "İşte bütün bu dönüşümler içerisinde daha birçok televizyon kanalı HD yayına hazırlanırken, TRT yine bir öncü ve örnek kanal olarak 4K yayınına geçmeye hazırlanıyor. Tarihi bir andır. Şu anda dünyada sadece 3 ülke 4K yayına geçmiş durumda. Avrupa'da ilk olarak Türkiye ve TRT 4K yayına geçmeye hazırlanıyor. Bugünkü programla birlikte artık TRT'nin bir kanalı 4 K yayın yapmış olacak. Bunu gerçekten çok önemli tarihi bir an olarak görüyoruz. TRT çok konuda öncülük yapmıştır, medarı iftiharımız olmuştur. Bu kez de öncülük yapmıştır, kutluyorum. Bu çalışmaya imza atan bütün arkadaşlarımızı tebrik ediyor ve 4K yayınlarımızın hayırlı olmasını diliyorum."ifadelerini kullandı.
UEFA Euro 2016 Şampiyonlar Ligi TRT 4K 'da
Futbol turnuvaları, Olimpiyat oyunları gibi organizasyonların da yayınlanmasının hedeflendiği TRT Ultra HD 4K test yayını, HEVC (H265) destekleyen, uydu alıcılı 4K Ultra HDtelevizyonlarda, 12123 MHz frekans, Yatay (Horizontal) polarizasyon, 15.000 Sembol Oranı, FEC:3/4 parametreleriyle izlenebilir.
Teknoloji marketlerinde satışa sunulmaya başlanan Ultra HD televizyonların 2015 ve 2016’da hızla yayılacağı belirtiliyor. Saniyede 50 kareden oluşan ve8 milyon piksele kadar çözünürlüğe sahip olabilen Ultra HD 4K yayınlar, HECV H.265 tekniğini kullanarak bant genişliği açısından da tasarruf sağlıyor.
Mevcut teknolojiler olan SD ve HD yayınlara göre çok yüksek çözünürlükte görüntü kalitesi sunan Ultra HD 4K görüntü teknolojisi TRT, Türksat ve Vestel ortaklığıyla artık Türkiye’de. Ekran büyüdükçe görüntü dağılma sorununu ortadan kaldıran Ultra HD 4K sistemi, yüksek çözünürlüğü ile görüntüdeki gerçekçiliği de artırıyor. Türksat 2A uydusu üzerinden ücretsizolarak test yayınına başlayan Ultra HD 4K yayını, uydu teknolojilerinde bir ilke daha öncülük yapıyor.
4K LED TV'lerde yapılan ve günlerce süren incelemelerin ardından, bu yeni nesil çözünürlüğün gizemleri birer birer açıklanmaya başladı. İşte 4K ULTRA HD TV’lerin açığa çıkan gerçekleri…
4K Çözünürlük Hakkında Bilmeniz Gereken 4 Gerçek
Ekrandaki görüntüden, 4K/UHD mi yoksa 1080p(HD) mi olduğu anlaşılması çok zor
Biri 4k, diğeri de 1080p olan aynı boyutlardaki iki televizyonda yapılan incelemelerde, 2 çözünürlüğün pek ayırt edilemediği görülmüştür. 4K TV’lerdeki ekstra piksellere rağmen çoğu zaman görüntüler neredeyse birbirinin aynısıydı. Farkı, sadece 4K TV’ler için özel olarak üretilen demo görüntüleri izlerken görebilmektesiniz. Daha büyük boyutlardaki TV’lerde bu fark daha da belirgin olmaktadır. Ama yine de bir tablet veya akıllı telefon ekranındaki piksel kalitesini beklemeyin. Çünkü bunlara gözlerinizden santimlerce uzaklıktan bakarken, televizyonları odanın bir ucundan izlersiniz. Aradaki görüntü farkı bu yüzden çok fazla olmayacaktır.
En yüksek görüntü kalitesi için yine de bir 4K/UHD almak zorundasınız
Bu televizyonlarda gerçekten çok yüksek görüntü kalitesine sahip. Bu kadar para verip alınca tabi öyle olmak zorundalar. LED arka yerel karartma teknolojisi en önemli özelliklerden biridir ve genellikle her LCD TV’de daha iyi performans sağlar. Yerel karartma özelliğinin veya çözünürlükle alakası olmayan diğer görüntü kalitesi arttıran özelliklerin, sadece en pahalı televizyonlarda olacağı bir gelecek hiç de uzakta değil. 4K televizyonlarda standart gelen Smart TV veya 3D gibi özellikleri zaten biliyorsunuz. Birinci sınıf görüntü kalitesi için bu özellikleri de göz ardı edemezsiniz. Bu arada görüntü kalitesinde Plazma TV’leri unutmamak gerekir. OLED TV’ler de dahil olmak üzere en iyi görüntü kalitesini Plazma TV’ler verir ama gelecekleri büyük bir soru işaretidir.
Tanıtım ve içerik eksikliğine rağmen, kısa zamanda çok popüler olacaklar
LCD TV’lerin 4K çözünürlükteki üretimi çok kolay. Bu yüzden çok kısa sürede fiyatları en uygun düzeye çekilip yaygınlığı artacaktır. Panasonic 2016 yılında satılan 60 inç üstü TV'lerin yüzde 40’ının 4K olacağını öngörüyor. DisplaySearch, LCD panel üreticileri 2014 yılında 30 milyondan fazla 4K TV nakliye hedefine ulaşırsa, 4K’nın hızla en benimsenen TV özelliği haline geleceğini iddia etmektedir. Ekonomik 4K TV’ler Çin’de yaygınlaşmaya başladı. Bunların başında Seiki ve TCL gibi markalar geliyor. ABD pazarına 50 inç TV’lerde 1000$ fiyat etiketiyle girerek fiyat rekabetini kızıştırmıştır.
1080p TV’lerin ömrü kolay kolay tükenmeyecek
4K videoların ilk örneklerini YouTube’da görmeye başladık bile. Daha fazlası, Netflix videoları, 4K Blu-ray diskleri ve internetten indirilen videolar şeklinde önümüzdeki yıl gelecektir. Ama yine de, TV yayıncıları ve üreticilerinin, tüm HD ekipmanlarını, 4K uyumlu ekipmanlarla değiştirmesi çok uzun zaman alacaktır ve tamamen değiştirdiklerinde bile, o yayınların HD rakiplerinden çok fazla farkının olacağına hiçbir garanti olmayacaktır. Bugün bile HD yayınların görüntü kaliteleri farklılıklar gösteriyor. Ve bunun çözünürlükle alakası yok, tamamen bant genişliğinden kaynaklanan kalite farklılıklarıdır. Bu arada, önümüzdeki yıllarda alacağınız 1080p TV ise mükemmel kalmaya devam edecektir. Tabii, 4K çözünürlükteki en son 4K içerikleri oynatamayabilirsiniz ama aradaki farkı anlamanız da pek mümkün olmayacak.
yazdığım bu ilk yazıda hayatımıza girmek için çaba gösteren yüksek çözünürlüklü 4K video teknolojisini tanıyacağız.Selamlar, Kodcu Herifolarak Webtekno için yazdığım bu ilk yazıda hayatımıza girmek için çaba gösteren yüksek çözünürlüklü 4K video teknolojisini tanıyacağız.
Teknik bilgi kısmını özetleyecek olursak, günümüzde kaliteli video ya da film izlemek isteyenlerin en çok tercih ettikleri çözünürlük 1080p (1920x1080 piksel).4Kçözünürlüğün ise tam diyafram hali 4096 X 3112 piksel. Fakat biz piyasada 4K çözünürlüğün tam diyafram halini değil Quad Full High Definition (QFHD) halini göreceğiz. Çünkü TV sektörü 16:9 formatında ve yayınlar ona göre yapılıyor. QFHD ise 4 tane 1080p videonun bir araya gelmiş hali ve 3840x2160 piksel.
Sıkıcı teknik bilgi kısmını inceden kenara bırakıp birazda 4K video teknolojisini günümüz maddi ve teknolojik imkanları ile değerlendirelim. Televizyonda 4K Teknolojisi ve Maliyeti
Günümüz teknolojik ve ekonomik şartlarda 4K nimetinden TV bazında yararlanmak biraz tuzlu. (sistem pahalı yani) Bunun nedeni 4K bir video ya da filmin zevki yüksek görüntü kalitesine sahip ekranlarda çıkmasının yanı sıra büyük ebatlarda ki TV'ler de çıkmaktadır. Bu televizyonların ise ebat olarak minimum 55 inç olması gerekmektedir. Evinde 55 inç TV'si olanlar 4K için ideal televizyona sahip olduklarını düşünüp sevinmesin çünkü piksel sayısının da minimum 365x2664 olması gerekiyor.
Sizin Full HD diye son teknoloji olarak değerlendirdiğiniz Full HD yayın ve televizyonlar 4Kteknolojisinin 4'te 1'i yani yukarıda ki resimde 4'e ayrılan bölümün sadece 1 tanesi oluyor. Dolayısıyla Full HD bir televizyonunuz var ise bu 1920x1080 çözünürlüğe sahip olduğu anlamına geliyor. Yeni yeni ekranlarda görülen Türk kanallarının Full HD yayınları ise D-Smart, Digitürk gibi paralı platformlarda sunuluyor.
55 inç, 3840x2160 çözünürlüklü bir TV'nin ortalama fiyatı 20.000 - 25.000 TL civarı. Bu teknolojiyi iliklerine kadar yaşamak isteyenler için ise Panasonicmarkasının,TH-152UX1 model, 152 inç (386 Ekran. Eve sığmaz), 4096x2160 çözünürlüklü televizyonu da mevcut. Tabi bu televizyonu alabilmek için evi, arabayı, yazlığı hatta üstüne böbreğinizi satmanız gerekebilir çünkü fiyatı 500.000 dolaryani TL olarak belirtmek gerekirse 1.081.500 TL (Türk hesabıyla; 1.201.666 ekmek alınıyor bu parayla). Fiş almazsanız belki 1.000.000 TL'ye bırakırlar.
Yine bizim standart düşünce yapımızdan hareket edip orta yollu bir şey istersek bu sefer 84 inç (213 Ekran), 3840x2160 çözünürlüklü TV'lerde mevcut. Fiyatı da30.000 TL(cik) civarı.
Kısacası her yeni çıkan teknolojide olduğu gibi çok tuzlu fiyatlar söz konusu. Bilgisayarda 4K Teknolojisi
4K videoları ve filmleri bilgisayarında izlemek isteyenler içinde günümüz standart bilgisayarları yetersiz kalıyor. 4 GB Ram, AMD Radeon HD 7350 1 GB Ekran kartı, Intel Core i5 GHz işlemci gibi özelliklere sahip bir bilgisayarda 4K bir videoyu izlemeye kalkarsanız hüsrana uğrarsınız. Videoyu açar ama akıcı bir şekilde izleyemezsiniz. Sonra çok sağlam bir bilgisayara sahip olduğunuzu düşünüp kasılırken bir anda derbeder olma ihtimaliniz var.
NVIDIA GeForce Gtx 680 ekran kartı, Intel Core i7 3.40 Ghz 3.90 Ghz işlemci ve 32 GB RAM'li bir bilgisayarda sorunsuz olarak 4K video oynatılabiliyor (Denedik, oradan biliyoruz ...) Telefonlarda 4K Teknolojisi
Samsung, Sony, LG gibi telefon dünyasının babaları "4K özelliği var" diye piyasaya çıkardıkları telefonları alanlar 4K videonun nimetlerinden yararlandıklarını zannedebilirler. Fakat işin aslı ile astarı farklı.
Günümüz 4K özelliğine sahip olduğu söylenen telefonlarda 2 noktada sıkıntı çıkıyor:
1.) En önemlisi 4K bir videoyu telefonda hakkını vererek izleyemiyorsunuz. Çünkü minimum 3656 × 2664 piksel çözünürlüğüne sahip olması gerekiyor. Fakat günümüzde en sağlam çözünürlüğe sahip telefon LG G3 2560x1440 piksel çözünürlüğe sahip.
2.) 4K videonun zevkinde FPS (Frame Per Second) dediğimiz, saniyede görülen kare sayısı da önemli ve ideal olarak 60 FPS olması gerekli. Fakat 4K için en baba olarak nitelendirdiğimiz telefon olan LG G3 30 FPS ile 4K kaydı yapıyor. (Onu da denedik ...) Boyut, Depolama ve 4K İçerik
Asıl dananın kuyruğu burada =) (Hadi koparalım!) Bugün gidip gözü karartıp yukarıda bahsi geçen paralara kıydınız, TV ve Media Player ya da bilgisayar aldınız diyelim. "Hanım sen çay koy, ben de filmciye gideyim, 4K film alıp geleyim de, şöyle adam gibi bir film izleyeyim" deseniz eve eliniz boş dönersiniz. Çünkü 4K formatlı filmler piyasada yok
Sadece 4K'nın öncüsü Sony'nin resmi sitesinde mevcut. Orada da 100 tane bile olmamasının yanı sıra bir kaç sene öncesine ait filmler var. Maliyetleri de 20 dolar. Türkiye'de satılması durumunda vergisi, b.ku, püsürü derken bir filmi 50-60 TL'den aşağı alamazsınız demek oluyor bu.
1 dakikalık, adam gibi bir 4K video yaklaşık olarak 500 MB civarı. Dolayısıyla standart bir filmin 100 dakika olduğunu düşünürsek bir filmin boyutu 50 GB olacak demektir. Lord Of The Rings'in 1 filmini4K izleyeyim desen 180 dakikadan 90 GB demek oluyor. Kota gitmesin diye 320p video izleyen,480p film indiren bizler için bu kotayı itin mabadına sokmak anlamına geliyor.
Günümüz disk depolama olarak da 4K için sıkıntılar mevcut. En yüksek kapasiteli diskler Blu-Raydiskler. Tek katmanlılar 25 GB, çift katmanlılar 50 GB kapasiteli. Yani 100 dakikalık bir film çift katmanlı Blu-Ray diske anca sığar diyebiliriz. Sonuç
Günümüzde hala kota korkusu yada teknolojik yetersizlikler nedeniyle, 2003 yılında çıkan Blu-Rayvesilesi ile hayatımıza giren 1080p bile bize fazla gelirken, 1080pvideonun 4 katı olan 4K'ya ulaşmamız biraz fazla zaman alacak. Çünkü TV teknolojisi, bilgisayar bileşenleri, depolama kapasiteleri ve bunların maliyetlerinin yanı sıra bizim kota belası 4K konusunda bizde, kadrosuna Messi'yi katmak isteyen Türk takımı çaresizliği yaratıyor. Yani anca dostluk maçında yada Şampiyonlar Liginde eşleşirsen sahanda görürsün adamı. Bir ihtimal futbolu bırakmak üzereyken (4K sıradanlaştıktan ve eskidikten sonra) kadrona katma ihtimalin olur.
Son dönemde yaşanan "4K mı 3K mı" tartışması sürerken hazırladığımız bu dosya ile tüm kafa karışıklıklarını ortadan kaldıracağımıza inanıyoruz. Samsung ve LG'ye çözünürlük ile ilgili sorduğumuz sorular sayesindeyse aradığınız tüm detaylara ulaşabilirsiniz
Son dönemde 4KTV’lerin standartları ile ilgili inanılmaz bir karmaşa yaşanıyor. Samsung geçtiğimiz gün yayınladığı bir basın bülteni ile bu bombanın fitilini ateşledi. Zira yayınlanan haberde 4K adı altında satılan bazı TV’lerin (haberde kullanılan TV’nin LG olduğu anlaşılıyor) aslen 3K olduğu gibi bir yönlendirmede bulunuluyordu. LG 4K Ultra TV sahiplerinin ise bu noktada ister istemez kafalarında bir soru işareti oluştu. Bu bağlamda en yakın dostumun "bana 3K TV mi aldırdın?" demesi üzerine ve kullanıcılarda oluşan kafa karışıklığına son vermek adına böyle bir içerik hazırlamaya karar verdim. Bu durumu anlatmak için bir basın bülteni yayınlayan LG ise Samsung'un kendi televizyonlarını 3K olarak göstermesinin yanlışlığını matematiksel olarak ispat etmeye çalışıyordu. Aynı piksel sayısına sahip olduğu üreticiler tarafından ısrarla belirtilen her iki televizyon nasıl oluyordu da daha az piksele sahipmiş gibi gösterilebiliyordu bu durum bizim de kafamızı oldukça karıştırdı. Bu paradoksu kendisi bulmuş gibi davranan teknoloji sitelerinin aksine biz teknolojioku.com olarak en doğru cevabın üreticilerden geleceğine inanıyoruz. Bu bağlamda sokaktaki vatandaşın anlayabilmesi için çözünürlük ile ilgili tüm soruları en baştan alarak üreticilere sorduk ve hem LG'den hem de Samsung’tan aldığımız cevapları bu bağlamda sizlerle paylaşacağız ama bundan önce size durumu kısaca özetleyelim. Yaşanan bu kafa karışıklığının sebebi neydi? Samsung panellerinde RGB (Red= Kırmızı, Green= Yeşil, ve Blue=Mavi) dizilimi kullanırken; LG yeni nesil Ultra HD TV'lerde RGBW (Red= Kırmızı, Green= Yeşil, Blue=Mavi ve White= Beyaz) dizilimine geçiş yaptı. Bu geçişle birlikte araya eklenen Beyaz (White) rengin RGB panel standardına uymadığını belirten Samsung daha düşük maliyetli paneller üretmek için böyle bir yola gidildiğini belirterek bu dizilimin daha az RGB dizilimine sahip olduğunu belirterek LG’nin kullandığı RGBW diziliminin %25 oranında daha kalitesiz bir görüntü sunduğunu iddia ediyor.
Aynı piksel sayısına sahip bir panelde 3 renk daha fazla sayıda tekrar ederken; 4 renge sahip LG'lerde ise renk döngüleri doğal olarak daha az tekrarlanıyor. Samsung da buradan yola çıkarak RGBW diziliminde RGB alt piksellerinin daha az bulunduğunu ve bu durumdan dolayı LG'nin televizyonlarının 4K değil 3K olduğunu iddia ediyor. Peki, bu gerçekten doğru mu? Samsung'un ortaya attığı bu "3K mı 4K m?" karmaşasına hak vermek takdir edersiniz ki oldukça zor; zira her iki markanın 4K çözünürlüğündeki televizyonlarının piksel sayıları eşit. LG araya eklediği beyaz rengin amacını televizyonların 3K çözünürlüğe düşmesini sağlamak değil daha parlak bir ekran ve daha fazla renk doğruluğu sağlayabilmek olduğunu söylüyor ama beyaz rengin nasıl bir renk kombinasyonu ile karşımıza çıktığını ve hangi matematiksel kombinasyon sonucunda renk çeşitliliği sunduğunu tam olarak anlayamıyoruz. Bu da bu noktadaki en büyük kafa karışıklığını ortaya çıkartıyor. Yani, RGB diziliminde Kırmızı=250, Yeşil=165, mavi=0 kombinasyonu turuncu rengini oluşturuyor ve bu kombinasyona RGBW panellerde beyaz rengin katkısı LG tarafından tam olarak belirtilemiyor. Bu da beyaz rengin RGB diziliminde ki gerekliliği konusunda büyük bir bilinmezi ortaya çıkartıyor. Beyaz rengin gerekliliğini anlatmak için bir ressamın paletini örnek verebiliriz. Bir palette ne kadar fazla renk varsa ressam o derece farklı renklerle resmini oluşturabilmektedir. Bu da RGBW diziliminin aslında en önemli avantajıdır ama White yani Beyaz rengin RGBW dizilimde sadece “doğal” beyaz renk verebilmesi ve farklı renk kombinasyonlarına girememesi ise RGBW diziliminin en önemli soru işaretlerinden birisidir. Standart RGB diziliminde beyaz renk Kırmızı, Yeşil ve Mavi alt pikseller tarafından oluşturulurken RGBW diziliminde “doğal” beyaz renk yakalanabiliyor. Aradaki enerji verimliliği ve panel maliyetleri ise yine RGBW dizilimi için bir başka avantajı beraberinde getiriyor. Samsung’un bu noktada ısrarla belirttiği %25’lik görüntü kaybının ise aşağıda yer alan 2. grafikteki matematiksel hesaptan kaynaklandığını özellikle belirtelim.
Samsung’un kullandığı RGB panellerin en önemli avantajı ise gerek film gerekse televizyon programlarının tüm dünyada RGB standartlarına göre üretilmesidir. RGB diziliminin bir diğer avantajı ise Kırmızı, Yeşil ve Mavi piksel yoğunluğunun RGBW dizilimine göre daha fazla olması kontrast oranı olarak kullanıcıya dönüş yapmasıdır. Kısacası her iki dizilim de 4K çözünürlüğü farklı yollardan sağlamaktadır. Buradaki en önemli nokta ve bu yazının amacı da aslında hangi dizilimin size en uygun olduğu değil iki dizilimin de 4K içerikleri farklı şekillerde sunabilmesidir. Zaten 4K çözünürlüğü ile ilgili en önemli standartlardan birisi olan24p / 25p / 30p / 50p / 60p (FPS) kare oynatma seçeneğinin hem Samsung UHD TV'lerde hem de LG Ultra HD TV'lerde standart olduğunu belirtelim. Yani son dönemde oldukça popüler olan TRT'nin 4K kanalını her iki televizyon ile de izlemek mümkün olacak. İşte tam da bu noktada RGBWdizilimine sahip TV'lerin 4K olmadığını söylemek bize satış stratejisinden başka bir şey değilmiş gibi geliyor.
Kafanızı rakamlarla karıştırmak istemesek te bunun matematiksel karşılığı şudur: 4K TV'lerde 3840x2160=8 milyon 294 bin 400 piksel bulunur. Bu da 4K TV'lerin 8.294.400x3(alt piksel)=24 milyon 883 bin 200 alt piksel ile oluştuğu anlamına gelmektedir. Her bir piksel Samsung UHD TV'lerde RGB diziliminde döngüyü tamamlarken; LG'nin yeni nesil Ultra HD TV'lerinde pikseller klasik RGB diziliminde bulunan 3 ara piksele eklenen beyaz renk (W) ile gerçekleştirilmektedir. RGBW tabanlı paneller, kırmızı, yeşil, mavi gibi üç statik renk yerine araya giren beyaz renk sayesinde sırasıyla devreden dört ara piksel (RGB, WRG, BWR, GBW) ile oluşturulmaktadır. Bu durumu aşağıdaki tabloya bakarak rahatlıkla çözümleyebilirsiniz.
Bu tablodaki en önemli detay ise şudur. RGB diziliminde 24 pikselde 8 adet Kırmızı, 8 adet Yeşil ve 8 adet Mavi alt piksel bulunurken; RGBW diziliminde yine 24 pikselde 6 adet Kırmızı, 6 adet Yeşil, 6 adet Mavi ve 6 adet Beyaz alt piksel bulunmaktadır. Samsung bu durum için "standart dışı" derken LGtarafı ise bu durumu "daha fazla renk gücü ve parlaklık" olarak tanımlamaktadır. Tüm bunlar göz önüne alındığında LG’nin yeni nesil RGBW dizilimine sahip TV’leri 3K çözünürlük değil 4K çözünürlük sunduğunu söylüyoruz. Tabii, LG'nin özellikle belirttiği gibi beyaz alt pikselleri hesaba katarsanız. Durumu Samsung tarafından değerlendirirseniz de RGBW dizilimine sahip televizyonlara 4K demek yanlış buru durum olmaktadır...
Samsung beyaz rengi alt piksel olarak görmese de ve bunu standart olarak kabul etmese de LG bu durumu ortaya sunduğu sertifikalar ve standartlar (IDMS’in (Information Display Measurement Standart) ve ISO (International Organization for Standardization) stadnartları) ile desteklemeye çalışmakta ve Samsung’un üzerinde önemle durduğu DigitalEurope (DE) ve Consumuer Electronics Assosiation US (CEA) panel standartlarını ilginç bir şekilde yok saymaktadır. Samsung tarafından duruma bakıldığında firmaya RGBW dizilimine sahip panellere 3K demekte “haksızsın” demek oldukça zor zira yukarıdaki basit matematiksel işleme bakıldığında 24 pikselde bulunan 18 RGB alt pikseli böyle bir kafa karışıklığına sebep olduğunu görüyoruz. Arada bulunan beyaz alt pikselleri “alt piksel” olarak görmezseniz Samsung’a bu noktada hak vermek durumundasınız. Bu tamamen olayı nasıl gördüğünüz ile ilgili bir durum değil mi?
Peki, gerçekten hangi dizilim göze daha uygun geliyor ve en doğru renkleri bize sunuyor? Hangi dizilim göze daha uygun geliyor sorusuna cevap vermek biraz zor zira bu noktada herkes farklı görebilir ve her üretici tüketiciyi farklı yönlendirebilir. Teknoloji marketlerde televizyonlarda gördüğünüz görüntüler ise aldatıcı olabiliyor. En doğru renk konusunda LG, RGBW dizilimi daha fazla renk sunuduğunu belirtesede gelen sorulara verilen cevaplar göz önüne alındığında bunun tam olarak nasıl ortaya konduğunu belirtemiyor. RGB dizilimine sahip TV’ler için belirtilmesi gereken ana nokta ise Samsung’un belirttiğine göre %25 daha fazla resim kalitesi sunmasıdır. Tabi takdir edersiniz ki bu durumu ölçümleyecek test ürünlerine ve televizyonlara henüz sahip değiliz ama firmalar bu noktada ürünlerini ortaya koymaya hazırsa biz de bu testleri yapmaya hazırız… Ortadaki en önemli gerçek ise şudur: Hem RGB dizilimine sahip Samsung UHD TV'ler hem de LG'nin yeni nesil Ultra HD TV'leri 4K çözünürlüğü piksel sayısı anlamında sunmaktadır. Bu bizim için kesin olan bir durumdur. Firmalar bu çözünürlükleri aldıkları dünya standartlarındaki sertifikalar ile bizlere ispat etmektedirler. Yani en yakın dostumun aldığı RGBW dizilimine sahip LG Ultra HD TV de 4K çözünürlük sunarken Samsung’un yeni nesil UHD TV’leri de 4K çözünürlük sunmaktadır.
Samsung tarafından duruma bakıldığında firmaya hak verebilirsiniz ama beyaz rengin alt piksel olarak algılanmaması da ortadaki bir başka ironik durumdur. Kim hangi standardı benimser ve buna göre seçimini yapar buna asla karışamayız fakat şunu sokaktaki vatandaşa söylemekte fayda görüyoruz. Hangi markayı ya da modeli tercih ederseniz edin; gözünüze en iyi gelen televizyonu seçmeye çalışın. Satıcıların ve üreticilerin hatta bizim bile ne dediğimizi bir kenara bırakın. Gözünüze en iyi gelen görüntü hangi dizilimi kullanırsa kullansın sizin için en iyi televizyon anlamına gelmektedir. Her yıl 3000 TL verdiğimiz telefonları değiştirebilirken televizyon değiştirme döngümüzün 5 yıl olduğu yapılan araştırmalarda ortaya çıkıyor. Bundan dolayı televizyon alırken standartlara ve firmalara olan güveninize göre tercihte bulunun ve alabileceğiniz üst limitin az da olsa üstüne çıkmaktan çekinmeyin. RGBW diziliminin bir hayal kırklığı olup olmayacağını ise zaman içinde göreceğiz. Daha düşük maliyetli ve enerji verimliliğine sahip bu paneller ile ilgili soru işaretleri halen kafamızdayken ve beyaz alt piksellerin RGB dizilimine nasıl bir matematiksel katkı yaptığı konusunda belirsizlikler devam ederken dilerseniz lafı daha fazla uzatmadan üreticilere bırakalım ve dünyanın en büyük iki panel üreticisine konu ile ilgili sorduğumuz soruları ve onlardan gelen cevapları "üzerinde hiçbir değişiklik yapmadan" sizlerle paylaşalım… Editörün Notu: RGBW dizilimini Sharp’ın “Quattron” RGB dizilimine eklenen Y yani Yellow=Sarı renk RGBY ile lütfen ama lütfen karıştırmayın... Öncelikle LGElectronics Türkiye Tüketici Elektroniği ve Beyaz Eşya Satış Direktörü Ergün Altay tarafından cevaplanan sorulara göz atalım.
Piksel Nedir?
Görüntünün elde edilmesini sağlayan ve kontrol edilebilen en küçük birimdir.
Çözünürlük Nedir? Piksel sayısının çözünürlüğe etkisi nedir? 4K nedir?
LG’nin RGBW metodu, IDMS’in (Information Display Measurement Standart) yaptığı 4K çözünürlük tanımını tamamen karşılıyor. ISO (International Organization for Standardization) çözünürlük standartlarını temel alan bu tanımlama aynı zamanda IDMS tarafından da uygulanıyor. Organizasyon “çözünürlük” terimini, sinyal girdilerine göre resim detaylarını işleyen ve “kontrast değişim metodu” (parlaklık çözünürlüğü) ile hesaplanabilen görüntüleme yeteneği olarak tanımlıyor. Parlaklığı değiştirebilecek hem yatay hem de dikey yönlerdeki piksellerin sayısı, dikey ve yatay olarak ölçülen piksel sayılarının çarpılmasıyla ortaya çıkıyor.
Pikseli oluşturan renkler RGB ya da RGBW mıdır? Yoksa her renk bir piksele mi karşılık gelmektedir?
LG’nin RGBW teknolojisi mevcut bazı LG Ultra HD TV modellerinde kullanılmaktadır. Üç renk ara pikseli ile çalışan LG RGBW teknolojisi, RGB panel tasarımı ile temelde aynı konfigürasyonlara sahiptir. Bununla birlikte RGB ve RGBW tabanlı görüntü teknolojileri arasında teknik farklılıklar bulunmaktadır. Bu teknoloji, geleneksel RGB LCD panellerindeki renk filtresine göre beyaz ara piksellerle koordineli bir şekilde çalışmaktadır. Geleneksel RGB LCD panelleri farklı renklerde ışık yayabilmek için renk filtresinde kırmızı, yeşil ve mavi ara pikseller kullanmaktadır (bir resim oluşturabilmek için). Bu üç renkli panel sistemi, renkli CRT tabanlı televizyonların pazara girdiği günden itibaren panel teknolojisini domine etmektedir.
LED TV’lerde kullanılan RGB ve RGBW dizilimi nedir?
Üç renkli ara pikseller ile çalışan LG RGBW teknolojisi, temelde RGB panel tasarımı ile aynı özelliklere sahip olmanın yanında bunu bir adım ileriye götüren özelliklere sahip. RGBW tabanlı paneller, kırmızı, yeşil ve beyaz olmak üzere üç statik renk kullanmak yerine sırasıyla devreden dört ara piksel (RGB, WRG, BWR, GBW) şeklinde çalışıyor. RGBW panelleri de aynen 4K RGB panellerinin kullandığı (3,840×3[RGB]×2,160) ara piksellerle aynı sayıda 24,883,200 (3,840×3[RGB/WRG/BWR/GBW]×2,160) maksimum ara piksel özelliğine sahip.
Bir süredir Beyaz (White) rengin piksel diziliminde kullanılmasının şöyle bir sonuç doğurduğu algısı oluşturuluyor. Standart RGB diziliminde 3840x2160 pikselde (yani 8.294.400 piksel) 2.764.800 kırmızı, 2.764.800 yeşil ve 2.764.800 mavi renk bu standardı belirlerken araya beyaz rengin girmesiyle bu rakamın 2.073.600 kırmızı, 2.073.600 yeşil, 2.073.600 mavi ve 2.073.600 beyaz piksel oluşturulacağı belirtilip beyazın bir renk olarak değil de ölü piksel olarak algılandırılmaya çalışıldığını görüyoruz. Bu da şöyle bir sonuç ortaya çıkartıyor. RGBW diziliminde toplam RGB piksellerinin 2.073.600x3=6.220.800 piksele denk geldiğinin ve bunun da 4K değil 3K’ya eşit olduğu belirtiliyor. Bu durum için nasıl bir yorum getirebilirsiniz?
Bu konuyla ilgili olarak CEA ve DE gibi kurumların bir pikseli her bir RGB alt pikselin bir parçası gibi tanımlayarak tüm renk ve parlaklığı gösterdiği düşünülen 4K tanımlamaları referans gösteriliyor. Ancak CEA ve DE’nin rolü 4K çözünürlüğün uluslararası standartlarını belirlemek değil sadece bölgesel kılavuz oluşturmak. Bu sebeple ISO gibi uluslararası sertifikasyon enstitülerinin belirlediği standartlara göre onaylanan LG’nin 4K TV’leriyle ilgili herhangi bir sorun bulunmamaktadır. CEA ve DE logoları ise TV üreticileri için opsiyoneldir. Buna ek olarak bu paneller için “3K” ya da “2880 x 2160” ile yüzde 25 daha az renk iddiasında bulunarak yanlış nitelendirmede bulunmaktadır. Bu iddialar yanlıştır ve uluslar arası alanda tüketicilerde yalnızca karmaşaya sebep olmaktadır.
RGBW diziliminde araya Beyaz (White) eklenmesinin sonucunu spesifik bir örnekle açıklamak mümkün olabilir mi? Okuyucularımıza bu durumu elle tutulup gözle görülen bir şekilde aktarmak isteriz.
RGBW teknolojisinin en fazla öne çıkan faydaları arasında geliştirilen aydınlık ve enerji verimliliğini daha uygun fiyata sunması yer alıyor. Geleneksel RGB paneli sadece renkli piksellere sahip olduğu için daha düşük aralık oranına sahip. Diğer taraftan RGBW panel fazladan sahip olduğu beyaz piksellerle gelişmiş aydınlık sağlıyor. LG’nin RGBW bulunan Ultra HD TV’leri, benzer arka ışık koşullarında geleneksel RGB ekranlara göre yüzde 50 daha fazla ışık verirken, yüzde 35 daha fazla enerji verimliliği sağlıyor. Tüm bunların ötesinde RGBW piksel konfigürasyonu, aynı boyuttaki RGB tabanlı arka aydınlatmalı ekran panele kıyasla daha maliyet etkin. RGBW panellere kıyasla geleneksel RGB UHD panel, yeteri kadar ışık üretebilmek için ya daha fazla LED kullanmaya ya da fazladan bileşene ihtiyaç duyuyor. Bu da üretim için daha fazla harcama anlamına geliyor. Üretim maliyetinden tasarruf ile Ultra HD TV’ler hem kısa hem de uzun dönemde çok daha uygun fiyata geliyor. Yeni piksel yapısı RGBW’nun enerji tasarrufunun yanı sıra daha parlak resimler sunabildiğini gösteriyor.
RGB diziliminde beyaz rengin oluşmasını LED’in kendi ışığı mı sağlıyor yoksa 3 piksel’in kendi oluşturduğu bir şekilde mi bu renk ortaya çıkıyor?
RGB dizilimde beyaz renk 3 rengin karışımı ile ortaya çıkmaktadır. RGBW dizilimde ise W (Beyaz) doğal olarak bulunduğundan renk kendiliğinden ortaya çıkar.RGBW panelde, RGB pikselleri söndürülüp sadece W (beyaz) piksel işleme sokularak doğal beyaz renk üretilir.
RGB diziliminde Beyaz renk LED ışığın kendi “doğal” rengiyle ortaya çıkıyorsa RGBW dizilimi neden ortaya çıktı?
RGB panellerde bir önceki açıklamada belirtildği üzere 3 renk karıştırılarak beyaza ulaşılır. Bu beyaz ise RGBW panellerde RGB piksellerin söndürülerek sadece W (Beyaz) pikselin işleme sokulduğu beyaz’dan farklıdır.
Televizyonlarımızın 4K olduğunun garantisini nasıl kontrol edebiliriz? Bunlarla ilgili standart ve sertifikalar nelerdir?
Toplam piksel rakamları hesaplandığında RGBW panelin 24,883,200 altpiksele sahip olduğu görülüyor. Bu da geleneksel 4K RGB paneller ile eşdeğerde. Ayrıca LG’nin RGB paneli 4K çözünürlük sunma konusunda Intertek (Birleşik Krallık), TÜV (Almanya), UL (Birleşik Devletler), CESI (Çin) ve JEITA (Japonya) tarafından sertifikalandırıldı. Aynı soruları Samsung Türkiye şöyle yanıtlıyor:
Piksel Nedir?
Dijital göstergelerde görüntünün elde edilmesini sağlayan ve kontrol edilebilen en küçük birime piksel denir.
Çözünürlük Nedir?
Çözünürlük ekranda bulunan piksel sayısıdır. Yatay ve dikey olarak ekrandaki piksel sayılarının toplamı çözünürlüğü verir.
Piksel sayısını Çözünürlüğe etkisi nedir?
Pikseller arasındaki mesafe ne kadar azalır ve piksel sayısı ne kadar artsa çözünürlük o kadar artar ve daha kaliteli bir görüntü ortaya çıkar.
1 Pikseli oluşturan renkler RGB ya da RGBW dizilimi midir? Yoksa her renk bir piksele mi karşılık gelmektedir?
Renkli bir ekranda her bir piksel 3 noktadan, RGB’den yani kırmızı, yeşil ve mavi renklerden oluşur.
4K nedir?
Tüketicilere 3840’a 2160 çözünürlük sunan bir yayıncılık standardıdır.
LED TV’lerde kullanılan RGB ve RGBW dizilimi nedir?
RGB, kırmızı, yeşil ve mavi renklerden bir pikseli oluşturur. Her 8 bit RGB elemanı 0 dan 255 ‘e kadar değişen 256 farklı değeri alabilir. Örneğin, Kırmızı=250, Yeşil=165, mavi=0 kombinasyonu turuncu rengini oluşturur. Benzer şekilde siyahın RGB değeri (0, 0, 0) ve beyazın değeri (255, 255, 255) dir. Yüksek kalitede renk için Samsung olarak yalnızca RGB paneller tercih etmekteyiz. Tüm Samsung UHD televizyonlarda yer alan RGB paneller, kırmızı, yeşil ve mavi renklerden oluşan her pikseliyle canlı ve keskin resim kalitesi elde edilmesini sağlıyor. Standart ve olması gereken RGB panellere bir de beyaz rengin konulmasıyla RGBW panel oluşturulmaktadır. RGBW panellerde ana renklerin yanı sıra dağınık olarak yerleştirilmiş beyaz renk hücresi de yer alıyor. Bu nedenle yüzde 60 daha düşük maliyetli paneller üretmek mümkün olurken, resim kalitesi ise yüzde 25 oranında düşüyor. Özellikle belirtmemiz gereken ana nokta ise Digital Europe (DE) ve Consumuer Electronics Assosiation US (CEA) panel standartı olarak RGB panellerini belirliyor ve bu 3 renkten hariç başka hiçbir renk hücresinin panelde bulunmamasını standart olarak sunuyor.
Bir süredir Beyaz (White) rengin piksel diziliminde kullanılmasının şöyle bir sonuç doğurduğu algısı oluşturulduğu görülüyor. Standart RGB diziliminde 3840x2160 pikselde (yani 8.294.400 piksel) 2.764.800 kırmızı, 2.764.800 yeşil ve 2.764.800 mavi renk bu standardı belirlerken araya beyaz rengin girmesiyle bu rakamın 2.073.600 kırmızı, 2.073.600 yeşil, 2.073.600 mavi ve 2.073.600 beyaz piksel oluşturulacağı belirtilip beyazın bir renk olarak değil de ölü piksel olarak algılandığını görüyoruz. Bu da şöyle bir sonuç ortaya çıkartıyor. RGBW diziliminde toplam RGB piksellerinin 2.073.600x3=6.220.800 piksele denk geldiğinin ve bunun da 4K değil 3K’ya eşit olduğu belirtiliyor. Bu durum için nasıl bir yorum getirebilirsiniz? Gerçektende durum bu mudur?
Piyasaya 4K olarak sunulan ancak 3K olan televizyonlarda RGBW paneller kullanılıyor. RGBW panellerde ana renklerin yanı sıra dağınık olarak yerleştirilmiş beyaz renk hücresi de yer alıyor. Bu nedenle yüzde 60 daha düşük maliyetli paneller üretmek mümkün olurken, resim kalitesi ise yüzde 25 oranında düşüyor. Mevcut 3 renk ile beyaz renk üretilebilirken dördüncü renk hücresi RGBW panellerde renk eşitsizliğine yol açıyor. Beyaz, dünya standartlarına göre renk hücresi olarak sayılmadığı için Full HD televizyonlara göre yalnızca 3 kat daha fazla piksel sunabiliyor. Bu televizyonlar gerçek 4K deneyimini tüketicilere sunamadığı için “3K” sınıfına giriyor.
RGBW diziliminde araya Beyaz (White) eklenmesinin sonucunu spesifik bir örnekle açıklamak mümkün olabilir mi? Okuyucularımıza bu durumu elle tutulup gözle görülen bir şekilde aktarmak isteriz.
Televizyonu müşterilerimiz sinema ve maç keyfini evlerine taşımak için tercih ediyorlar. Bütün film, televizyon yayıncılığı endüstrisine bu hissi seyirciler aktarmak için içerik üretmekteler. Gerek film gerekse telvizyon progrmaları tüm dünyada RGB standatlarına göre üretilmektedir. Kısaca söylemek gerekirse standart dışı üretilmiş RGBW paneller ile gerçekten yönetmenin size aktarmak istediği filmi farklı renkleri asla doğru olarak hissedemeyeceksiniz.
RGB diziliminde beyaz rengin oluşmasını LED’in kendi ışığı mı sağlıyor yoksa 3 piksel’in kendi oluşturduğu bir şekilde mi bu renk ortaya çıkıyor?
RGB panellerde üç rengin bir araya gelmesiyle beyaz oluşuyor. Her üç renk hücresi tam açık çalıştığında beyaz renk elde edilir.
RGB diziliminde Beyaz renk LED ışığın kendi “doğal” rengiyle ortaya çıkıyorsa RGBW dizilimi neden ortaya çıkartıldı? Beyaz (White rengin araya konmasının avantajı ve dezavantajı nedir?
RGBW panellerin ortaya çıkış sebebi maliyetleri düşürmektir. Bazı üreticiler daha düşük maliyetlerle daha düşük fiyat aralığına inebilmek için bu yola başvurarak tüketicileri kandırıyorlar. 4K diyerek satılan ancak 3K çözünürlük sunan televizyonlar, olması gerekenin aksine yalnızca 2880’e 2160 çözünürlük veriyor.
Televizyonlarımızın 4K olduğunun garantisini nasıl kontrol edebiliriz? Bunlarla ilgili standart ve sertifikalar nelerdir?
İlk yapılması gereken televizyon satın alırken televizyonda bulunan panelin RGB olmasına ve bağımsız kuruluşlar tarafından verilen UHD sertifikasyonuna sahip olmasına dikkat edilmesi gerekiyor. Bunu anlamanın en kolay yolu ise ürün kutusunda UHD logo’sunun olup olmadığını kontrol etmek. Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’nin bağımsız standartları belirleyen kuruluşları Digital Europe (DE) ile Consumer Electronics Association (CEA), 4K standartlarına uygun olan televizyonlara sertifika veriyor. Digital Europe (DE)(1) bir televizyona Digital Europe UHD Logo kullanım sertifikasını yalnızca aşağıdaki şartları(2) sağladığını test ettikten sonra izin veriyor: o 3840 x 2160 piksel çözünürlük o 24p / 25p / 30p / 50p / 60p saniyedeki resim sayısı (frame per second - FPS) o Minimum 8 bit renk derinliği desteği o 50p/60p için 4:2:0, 24p/25p/30p için 4:2:2 chroma sub-sampling oranı o Minimum BT.709 göre renk algotriması desteği
Fenerbahçe Ajax maçı 4K olarak canlı yayınlanacak. Peki 4K yayın izlemek için yapmanız gerekenler neler? Fenerbahçe Ajax maçını 4K izlemek için yapmanız gerekenleri sıraladık.
TRT 4K; yarın akşam oynanacak Fenerbahçe Ajax maçını,Samsung, Türksatve MediaPro desteğiyle 4K olarak canlı yayınlayacak. Peki ülkemizde 4K TV'ye sahip olan kullanıcılar, Fenerbahçe Ajax maçını4K olarak nasıl izleyecekler? Bu sorunun cevabını sizlere veriyoruz. Adım adım 4K yayın izlemek için yapmanız gerekenler
Ülkemizde pek çok uydu alıcısı cihaz ve dijital yayın platformlarının decoderları, 4K yayın desteğine sahip değiller. Eğer 4K desteğine sahip bir decoder sahibi değilseniz ve 4Kçözünürlüklütelevizyonunuz dahili dijital uydu alıcısına sahip değilse, 4K yayınlarıizleyemiyorsunuz. 4K yayınları izlemeniz için;
- 4K - UltraHD çözünürlüğünde bir televizyon - En az 4K 50p yayın destekleyen dahili uydu alıcı ya da harici decoder (30p dahili video alıcıya sahip 4K TV'ler yayını yayınlayamayacak) - Dijital uydu alıcınızın arkadasındaki anten girişini, doğrudan dahili uydu alıcısı olan Ultra HD TV'nizin uydu girişine takması yeterli. - En son olarak televizyonunuzun dahili uydu alıcısına kanal ayarlarını yapmanız gerekiyor. Yapmanız gereken ayar: Sembol Oranı: 15000 Frekans: 12123 MHz Polarizasyon: Yatay (H)
TRT 4K kanalı ile yüksek çözünürlüklü içerikleri yeni teknolojileri kullanan izleyicilerle buluşturan TRT, şimdi de 8K için çalışmalara başladı. Fenerbahçe – Ajax maçını 4K ve canlı olarak izleyicilerle buluşturacak olan kurum, henüz dünyada yeni konuşulmaya başlanan 8K için de özel bir ekiple çalışmalara başladığını duyurdu. TRT'nin 8K Planları
Avatar filmiyle 3D ayrı bir önem kazanmıştı.
.png)
.png)
