Necasetten taharet
Bedende, elbisede ve namaz kılacak yerde necaset, pislik bulunmamaktır. Baş örtüsü, başlık, sarık, mest ve nalın da elbiseden sayılır. Boyuna sarılı atkının sarkan kısmı, namaz kılan ile birlikte hareket ettiği için elbise sayılır ve burası temiz olmazsa, namaz kabul olmaz. Yaygının, bastığı ve başını koyduğu yeri temiz olunca, başka yerinde necaset bulunursa, namaz kabul olunur. Çünkü yaygı, atkı gibi bedene bitişik değildir. Fakat kapalı şişe içinde, idrar taşıyanın namazı caiz olmaz. Çünkü, şişe bevlin [idrarın] meydana geldiği yer değildir. [Bundan anlaşılıyor ki, cebinde kapalı kolonya, ispirto, tentürdiyot şişesi veya kapalı kutudaki kanlı mendil, necis bez varken namaz kılmak caiz değildir.]
İki ayağın bastığı ve secde ettiği yerin temiz olması lazımdır. Necaset üstüne örtülü bez, cam, naylon üstünde namaz kabul olur. Secdede etekleri kuru necasete değerse, zararı olmaz.
Deride, elbisede, namaz kılınan yerde, (dirhem miktarı) veya daha çok kaba necaset yok ise, namaz kabul olur ise de, dirhem miktarı bulunursa, tahrimen mekruh olur ve yıkamak vacip olur. Dirhemden çok ise, yıkamak farz olur. Az ise sünnettir. şarabın damlasını da yıkamak farzdır. İmameyne [imam-ı Ebu Yusuf ve imam-ı Muhammed’e] göre ve diğer üç mezhepte kaba necasetlerin hepsinin zerresini bile yıkamak farzdır. Maliki’de iki kavil var, birinci kavilde zerresini temizlemek farz, öteki kavilde ise, necaseti temizlemek sünnettir. Necaset miktarı, bulaştığı zaman değil, namaza dururken olan miktarıdır.
Dirhem miktarı, katı necasetlerde, bir miskal, yani dört gram ve seksen santigram ağırlıktır. Akıcı necasetlerde, açık el ayasındaki suyun yüzü genişliği kadar yüzeydir. Bir miskalden az olan katı necaset elbisenin, avuç içinden daha geniş yüzüne yayılınca namaza mani olmuyor.
Necaset iki türlüdür:
1- Kaba Necaset: İnsandan çıkınca, abdest veya gusle sebep olan her şey, eti yenmeyen hayvanların, (yarasa hariç) ve yavrularının yüzülmüş, dabağlanmamış derisi, eti, pisliği ve bevli, insanın ve bütün hayvanların kanı ve şarap, leş, domuz eti ve kümes hayvanlarının pisliği ve yük hayvanlarının, koyun ve keçinin necasetleri, galiz, yani kabadır.
2- Hafif Necaset: Hafif olan necasetlerden, bir uzva ve elbisenin bir kısmına bulaşınca, bu kısım veya uzvun dörtte biri kadarı namaza zarar vermez. Eti yenen dört ayaklı hayvanların bevli ve eti yenmeyen kuşların pisliği hafiftir. Güvercin, serçe ve benzerleri gibi eti yenen kuşların pisliği temizdir.
şarabın, imbiklenmesi ile elde edilen rakı ve ispirto kaba necaset olup, içilmesi şarap gibi haramdır. Namaz kılarken, kan, ispirto ve alkollü içkiler, elbiseden ve deriden yıkanıp temizlenmelidir. Uçmakla temiz olmaz. Bunlar bulunan şişe ve benzerleri cepten çıkarılmalıdır.
Necaset, her temiz su ile, abdest ve gusül alınmış su ile, sirke ve gül suyu gibi akıcı mayılerle temizlenir. Abdestte, gusülde kullanılan suya (müstamel su) denir. Bu su temizdir. Fakat, hadesi temizleyici değildir. Bununla necaset temizlenir. Fakat, abdest alınmaz ve gusül edilmez.
Sual: İstinca nedir?
CEVAP
Önden ve arkadan necaset çıkınca, bu yerleri temizlemeye istinca denir. İstinca, sünnet-i müekkededir. Gaz, taş çıkınca temizlemek, yani taharetlenmek gerekmez.
Sual: Hac yolcuğunda, kadınların erkeklerin yanında abdest almaları uygun mudur?
CEVAP
Harama önem vermemek çok tehlikelidir. Başkasının yanında, avret yerini açmadan su ile istinca yapamayan kimse, pislik fazla olsa bile, su ile istincadan vazgeçer. Avret yerini açmaz. Namazı öyle kılar. Açarsa, haram işlediği için fasık olur.
Tenha bir yer bulununca su ile istinca yapar ve namazını iade eder. Yahut Maliki mezhebini taklit ederek kılar. O zaman namazı iade etmesine lüzum kalmaz.
Gusledecek kimse de tenha yer bulamazsa, teyemmüm eder. Çünkü bir emri yapmak, bir haram işlemesine sebep olursa, haram işlememek için, o emir terk edilir, yapılmaz. (Redd-ül-muhtar)
Sual: Gazete ile istinca caiz mi?
CEVAP
Her türlü yazılı kağıt ile ve yazı yazmaya müsait kağıtla istinca caiz değildir.
Tuvalet kağıtları kurulamak için kullanılır.
Sual: İstibra nedir?
CEVAP
İstibra, idrar yolunu idrardan temizlemek demektir. Erkeklerin yürüyerek, öksürerek veya sol tarafa yatarak istibra etmesi, yani idrar yolunda damlalar bırakmaması vaciptir. İdrar damlası kalmadığına kanaat gelmeden abdest almamalıdır. Bir damla sızarsa, hem abdest bozulur, hem de çamaşır kirlenir. Çamaşıra avuç içinden az sızarsa, abdest alıp kıldığı namaz mekruh olur. Daha çok sızarsa, namaz sahih olmaz.
Sual: İstinka nedir?
CEVAP
İstinka, idrar yolunda idrar kalmadığına veya vücutta necaset kalmadığına kalbinin mutmain olması demektir.
Sual: Namazda iken küçük çocuk üstüme binerse mahzuru olur mu?
CEVAP
Çocuk, kendiliğinden kucağa oturur, sırta binerse, üstü kirli [necasetli] de olsa namaza mani değildir. Necasetli çocuğu, sırta sararak namaza durunca, namaz sahih olmaz. Çocuğun, üstünde başında necaset yoksa namaza mani olmaz. (Redd-ül-muhtar)
Sual: Cezaevi hücresindeki bir mahkumun elbiseleri necis olsa, namazını nasıl kılar?
CEVAP
Temiz elbise bulamamak zarurettir. Zaruret halinde necasetli elbise ile namazını kılar. Maliki’yi taklit ederse necaset affolur.
Sual: Kir, necis midir? Necasetli çamaşırları yıkamakta sayı var mıdır? Sıkılmayan, necaseti emen halı gibi eşya nasıl yıkanır?
CEVAP
Necaset bulaşmamış çamaşırlar, kirden temizlemek için yıkanır. Kir, necis değildir. Bir defa yıkansa da olur veya hiç yıkanmasa da yine necis değildir.
Necasetli çamaşırları yıkamakta belli bir sayı yoktur. Bir defa yıkayınca çıkarsa kafidir. Necaset giderildikten sonra renk ve koku kalsa da, zararı olmaz. Sıcak su ile veya sabunlu, deterjanlı su ile yıkamak lazım gelmez.
Sual: Çocuk bezi yıkanmış naylon leğende temiz çamaşırları yıkamakta mahzur var mıdır?
CEVAP
Mahzur yoktur
Sual: Temiz ve kirli çamaşırları beraber yıkamakta mahzur var mıdır?
CEVAP
İdrarlı, kanlı çamaşırları temiz çamaşırlarla beraber yıkamakta mahzur yoktur.
Sual: Görülmeyen necasetler, mesela idrar, kan bulaşmış çamaşırlar, leğende veya çamaşır makinesinde yıkanırken, bir defa yıkamakla temizlendiği zannedilirse kafi gelir mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Yıkarken, makinedeki su ve diğer eşya necis olur mu?
CEVAP
Hayır.
Sual: Necasetli çamaşırların temizlendiğinde şüphe eden ne yapar?
CEVAP
Temizlendiğinde şüphe eden üç defa yıkar ve her yıkayışta sıkar. Irmakta veya muslukta yıkanan bir şeyi sıkmak lazım değildir. (Halebi)
Sual: Büyük olduğu için sıkılmayan halı gibi necaseti emen eşya nasıl yıkanırsa temiz olur?
CEVAP
Her yıkayışta, su damlaması kesilinceye kadar beklenir. Böyle üç defa yıkayınca temizlenmiş olur. Sıkılması, fırçalanması gerekmez.
Sual: İdrarlı halı, halı yıkama makinesi ile yıkanınca temiz olur mu?
CEVAP
İdrarlı bir halının, halı yıkama makinesi ile kısa fasılalarla üç defa ön yüzü, üç defa da arka yüzü yıkanırsa temiz olur. Üstünde seccadesiz namaz kılınır. Kir için bir defa yıkamak kafidir.
Sual: Temizlikte çok vesvese ediyorum. Defalarca yıkıyorum. Ne yapmam lazım?
CEVAP
Vesvese etmek doğru değildir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Vesvese şeytandandır. Necaset temizlerken, vesveseden sakının!) [Tirmizi]
(Öyle bir zaman gelecek ki, temizlikte titizlik gösterip, dinde haddi aşanlar çıkacaktır.) [Ebu Davud]
Sual: Namaz kıldıktan sonra bazen “Elbisem temiz mi idi?” veya “İftitah tekbirini almış mıydım?” gibi şüphe eden kimse, ne yapar?
CEVAP
Elbisesini yıkamaz, namazını iade etmez. (Halebi, Tahtavi)
Sual: Otomatik çamaşır makinesi ile yıkanan necis çamaşırlar temiz olur mu?
CEVAP
Evet. Otomatik çamaşır makineleri, el ile yıkanandan daha iyi yıkamaktadır.
Sual: Necasetli işkembe nasıl temizlenir?
CEVAP
Necasetli işkembe de, üç defa soğuk su ile yıkanınca temiz olur.
Sual: Elbisenin bir yerine necaset bulaşsa, sonra da bu yeri bulamayan ne yapar?
CEVAP
Elbise veya vücudun bir yerine necaset bulaşsa, bu yeri bulamazsa, zannettiği yeri yıkasa temiz olur. Namazdan sonra meydana çıksa namazı iade etmez. (Hadika)
Sual: Satın alınan hazır elbiseyi, yıkamadan giyip onunla namaz kılmakta mahzur var mıdır?
CEVAP
Eşyada esas olan temizliktir. Necis olduğu kesin olarak bilinmedikçe hepsi temiz kabul edilir. Hatta gayrı müslimlerin elbiseleri de temiz kabul edilir. (Hadika)
Sual: Yaş ayakla necis yerde yürünse ayaklar necis olur mu?
CEVAP
Yaş ayakla necis yerde yürünse, yer kuru ise ayaklar necis olmaz. (Hadika)
Sual: Necaset bulaşığı olmayan bir elbise ile, kanlı ve idrarlı bir elbise kuru temizlemede temizlenir mi ve ötekileri kirletir mi? Yani kuru temizlemeciye verdiğimiz necaset bulaşmamış elbise ile namaz kılabilir miyiz?
CEVAP
Kuru temizlemede sadece kirler temizlenir. Yıkanmadıkça idrar ve kan temizlenmiş olmaz. Fakat idrarlı elbise diğerlerini kirletmez. Yani kuru temizlemeciye verdiğimiz necaset bulaşmamış elbise ile namaz kılmamızda mahzur olmaz. Dinde zan ile hüküm verilmez. Kafirlerin elbiselerine idrar ve şarap bulaşmış olma ihtimali kuvvetlidir. Buna rağmen dinimiz, kafir elbisesini yıkamadan, o elbise ile namaz kılınabileceğini bildiriyor. (Eşbah şerhi)
Sual: Elbisesinin tamamı necis olan, namazını kaçırmamak için çıplak mı kılar?
CEVAP
Üstünde namaza mani olacak kadar necaset bulunan kimse, temizlemesi mümkün değilse, o haliyle kılar, çıplak kılmaz. Bilahare temizleme imkanı olsa veya temiz elbise bulsa, artık kıldığı namazı iade etmez. Hatta temizleme imkanı olsa; fakat yabancılar bulunsa, temizlemeden namazını kılar. Çünkü başkalarının yanında avret yerini açmak yasak edilmiştir. Necaseti temizlemek ise emredilmiştir. Emir ile yasak bir araya gelince yasağa uyulur. (Merakıl-felah)
Maliki’yi taklit ederek kılarsa hiç mahzuru olmaz.
Sual: Namazdan sonra elbisemizde necaset görsek, namazımızı iade etmemiz gerekir mi?
CEVAP
Necasetle kılınan namaz sahih olmaz. Necaset olup da, bilmese sahih olur. Necaset olduğunu namazdan sonra görse, kaza etmek gerekmez diyen alimler de olmuştur. Resulullah efendimiz, namaz içinde, nalınını çıkarıp namaza devam etti. Namazdan sonra, nalınını niçin çıkardığını soranlara (Cebrail aleyhisselam, nalınımın kirli olduğunu haber verdiği için çıkardım) buyurdu ve namazı kaza etmedi. [Nalın altı deri, üstü açık terliğe benzer bir giyecektir.]
Maliki mezhebi taklit edilerek kılınırsa namaz sahih olur.
Sual: Çamaşıra sıçrayan birkaç damla idrar, namaz kılmaya mani midir?
CEVAP
İdrar gibi sıvı necasetlerde, açık el ayasındaki suyun yüzü genişliği kadar bir satıhta necaset bulunursa, namaz kılmak tahrimen mekruh olur, yıkamak vaciptir. Bu miktardan fazla ise yıkamak farzdır. Bundan az ise yıkamak sünnettir. (Halebi)
Sual: İdrar kaçıran fakat özür sahibi olmayan nasıl hareket eder?
CEVAP
İdrar kaçıran, fakat özür sahibi olmayan kimse, temiz olarak bağladığı bezde yaşlık görür, ne vakit damladığını bilmezse, gördüğü anda damladı sayılır. şüphe eden kimse, namaza dururken beze bakar. Yaşlık görür ise, yeniden abdest alır. Namazda iken şüphelenirse, selam verince hemen bakıp, damlamış görür ise, namazını iade eder. Selamdan birkaç dakika sonra bakıp görürse, namazını abdestli kılmış sayılır.
Sual: Mestte namaza mani olacak necaset varsa ne yapılır?
CEVAP
Yıkamak gerekir. Mestte namaza mani olacak necaset varsa, temizlemek farzdır. Meshetmekle necaset temizlenmiş olmaz.
Sual: Necis tahta, yıkanmakla temiz olur mu?
CEVAP
Evet.
Sual: Çamur necis midir?
CEVAP
Çamur necis değildir. Sokaktan sıçrayan çamurlar da namaza mani değildir.
Sual: Ciğer, dalak, yürek ve ette bulunup da akmayan kanlar üstümüze bulaşsa yıkamadan namaz kılınır mı?
CEVAP
Bu kanlar necis değildir. (Merakıl-felah)
Sual: Her alkol necis midir?
CEVAP
Haram ve necis olan sadece etil alkoldür. Diğerlerinin kimyada da adı alkoldür. Onlar necis değildir. Namaz kılarken etil alkollü sıvıyı temizlemek gerekir.
Sual: Kolonya veya alkollü parfüm kullanarak namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Bu konuda iki kavil vardır. İkinci kavle göre alkollü karışımlar affedilmiştir. Bu bakımdan kolonya dökülmüş elbise ile ve alkollü parfüm ile namaz kılmak caizdir. Alkollü karışımların hiçbiri namaza mani değildir. Bizzat alkolün kendisi necistir ve namaza manidir.
Sual: Alkollü Amerikan tentürdiyotlu yeri, yıkamak gerekir mi?
CEVAP
Gerekmez.
Sual: Alkollü merhem namaza mani mi?
CEVAP
Hayır mani değildir.
Sual: Saf alkol, kan ve idrar bulaşmış teni silmek kafi midir?
CEVAP
Silmekle temizlenmez, yıkamak gerekir.
Sual: Çamaşıra bulaşınca meni ile namaz kılınabilir mi?
CEVAP
Çamaşıra az bulaşırsa mahzuru olmaz. Kuruyunca ufalanırsa yine mahzuru olmaz.
Sual: Kadınların taharetleri erkeklerinkinden farklı mı?
CEVAP
Bayanlar, büyük abdestlerini önden arkaya doğru parmakla alırlar. Arkadan öne doğru alınırsa, ön tarafa pislik bulaşır ve mikrop kapar. Kadınlar ön taraflarına elleri ile dokunmamalıdır. Elden mikrop kapabildiği gibi, şehvete de sebep olabilir.
Sual: Kadınların akıntısı özür olur mu?
CEVAP
Her namaz vakti bir kere akmıyorsa Hanefi’de özürlü olamaz. Maliki’de ise günde bir kere aksa da yine özürlü olur. Bu bakımdan Maliki mezhebi taklit edilirse, hem akıntı abdesti bozmaz, hem de çamaşıra bulaşsa necis sayılmaz. Ama namaza temiz durmak elbette iyi olur. Kızların yalnız adet zamanında, evli bayanların ise, her zaman temiz pamuk veya bir bez kullanmaları müstehaptır.
Sual: Karda yürümekle ayakkabıların altı temizlenmiş olur mu?
CEVAP
Karda ve karada [toprakta] yürümekle ayakkabılar temizlenir. Mesela hep dağda gezen çobanın ayakkabısı temiz olur.
Sual: Abdest almadan üzerimdeki elbisemde daha önce bulaşmış kan lekesi gördüm. Yıkamaya çalıştım fakat rengi çıkmadı. Namaza mani midir?
CEVAP
Renginin kalmasının önemi yok, üç kere yıkamak yeterlidir. Namaza mani değildir.
Sual: Katı necasetin ne kadarı namaza manidir?
CEVAP
Deride, elbisede, namaz kılınan yerde, dirhem miktarı veya daha çok kaba necaset yok ise, namaz sahih olur ise de, dirhem miktarı bulunursa, tahrimen mekruh olur ve yıkamak vacip olur. Dirhemden çok ise, yıkamak farzdır. Az ise, sünnettir
Dirhem miktarı, katı necasetlerde 4.8 gram ağırlıktır. Akıcı necasetlerde, açık el ayasındaki suyun yüzü genişliği kadar yüzeydir. 4.8 gramdan az olan katı necaset, elbisenin, avuç içinden daha geniş yüzüne yayılınca namaza mani olmaz.
Sual: Namaza engel olan necaset nedir? Sokaktaki çamurlar necis midir?
CEVAP
Sadece idrar ve kan gibi şeyler necasettir, sokaktaki çamur necis değildir.
Sual: Bilmeden domuz derisi ile birkaç ay namaz kıldım. Bu namazlarla ilgili bir şey yapmam gerekir mi?
CEVAP
Domuz derisi necistir, necasetle kılınan namaz sahih olmaz. Ancak Maliki mezhebinde necaseti temizlemek farz değil, sünnettir. Bu bakımdan, o namazları Maliki mezhebine göre kıldım denirse, namazlar sahih olur.
Sual: Taharetten arta kalan yaşlık çamaşırımıza bulaşıyor. Temizlemek gerekir mi? şafii’de nasıldır?
CEVAP
Taharetten yani istincadan arta kalan yaşlık temizdir, namaza mani değildir. şafii'de de böyledir. Hatta şafii mezhebinde, istincadan sonra necaset kalsa affedilir. Halbuki şafii'de az bir necaset namaza mani olduğu halde, taharetten sonra arta kalan necaset affedilmiştir.
Taharetten arta kalan yaşlığı kurulamak müstehaptır. Bez veya tuvalet kağıdı yoksa, el ile kurulanır.
Sual: Namaz kılmayan bazı kadınlar temizliğe riayet etmiyorlar. Tuvaletten çıkınca, ellerini yıkamıyorlar. O ellerini evimizin çeşitli yerlerine sürüyorlar. Kapının koluna dokunuyorlar. Ellerini sandalyeye, koltuğa sürüyorlar. Ben onların ellerini sürdükleri yerlere elimi dokununca elim pis olur mu?
CEVAP
Hayır pis olmaz. Hatta çocuklar halıya, kilime işese, buradaki idrar kurusa, kuru elimizle idrarlı yerlere dokunsak, elimize necaset bulaşmaz.
Sual: Akıcı necasette el ayasındaki suyun yüzeyi genişliği, el ayasının ortasındaki çukurlukta durabilecek su yüzeyi mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Yalnız süt emen bebeğin idrarı necis mi?
CEVAP
Hanefi’de necistir. şafii’de oğlanınki necis değildir.
Sual: Kedinin idrarı, vücuda değse, temiz mi?
CEVAP
Hayır. Sadece elbisede temizdir.
Sual: Mezi ve vedi, şafii’de de necis mi?
CEVAP
Evet. şafii’de sadece meni temizdir.
Sual: Etteki akmayan kan, elbiseye bulaşsa necis mi?
CEVAP
Necis değildir.
Sual: Güneş derimi yaktı. Soyulup dökülen deriler necis mi?
CEVAP
Sinir ve kan olmadığı için necis değildir.
Sual: Açık necaset görülen helaya girerken de besmele çekilir mi?
CEVAP
Çekilmez, çekilmesi mekruh olur. Necaset görülmeyen helaya girerken besmele çekilir. Çekilmesi sünnettir.
Sual: Kar ile taharet caiz mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Hanbeli mezhebinde necasetli elbise ile namaz kılınır mı? Ne kadar necasetin bir zararı olmaz?
CEVAP
Bedende, elbisede ve namaz kılacak yerde az da olsa necaset bulunmamalıdır. Yani şafii gibidir, necaset affedilmiyor. Maliki’de ise çok da olsa affediliyor.
Sual: Camilerin altı ve üstü de cami hükmünde olup, buralara wc yapılması uygun değil. Kocatepe camisinin altında büyük bir çarşı var ve çarşının içinde wc’ler var. Bu çarşıya gitmenin veya çarşı içindeki caminin tuvaletine gitmenin mahzuru var mıdır?
CEVAP
Tuvaletine gitmenin mahzuru olmaz.
Sual: Bazı Amerikan pipo tütünlerinin üzerinde, "şarapla yıkanmıştır" ifadesi geçiyor. Böyle tütünler necis midir? Bununla namaz kılınır mı?
CEVAP
"şarapla yıkanmıştır" ifadesi varsa, pipo tütünleri necis olur. Bu pipo tütünler cepte iken namaz kılınmaz. Böyle bir ifade yoksa, necis sayılmaz.
Temizliğe riayet etmek
Sual: Bazı kimseler, namaz kılarken sık sık burnunu karıştırıyor, yanındaki müslümanları iğrendiriyor. Bazı kimseler ise camiye pis kokan çorapla, kirli elbiseyle geliyor. Kiminin de ağzı çok kokuyor. Yanında namaz kılarken, kokudan çok rahatsız oluyorum. Namaz kılan bir müslüman temizliğe niçin riayet etmez ki?
CEVAP
Dinimiz, beden ve elbise temizliği yanında, çevreyi temiz tutmayı da emreder. Dinini seven, kayıran müslüman, her bakımdan örnek kimse olmalıdır. İslamiyet’in şerefi için de (Dinimiz temizlik esası üzerine kurulmuştur) hadis-i şerifini düşünüp temiz olmaya çalışmalıdır!
Ağız kokusu bir hastalıktan değilse, temizlenmemekten ileri gelir. Pis kokularla halkı rahatsız etmek haramdır.
Çıplak ayakla namaz kılmak Hanefi’de mekruhtur. Çorabı kirli olan ve temiz çorap da bulamayan kimse, halkı rahatsız etmemek, yani haram işlememek için çorapsız namaz kılabilirse de, mekruh işlememek için daha önceden tedbir alıp, eski de olsa, temiz çorapla camiye gelmelidir.
Soğan, sarmısak gibi pis kokulu şey yiyerek, camiye gelmek de doğru değildir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Sarmısak yiyen, kokusu gitmeden mescidimize yaklaşmasın, insanın rahatsız olduğu şeylerden melekler de rahatsız olur.) [Taberani]
Yağlı, kirli ve pis kokan iş elbisesiyle, kirli ayakla camiye gelip halkı rahatsız etmemelidir! Bazıları sigara kokusundan da rahatsız olur. Onun için ağzında ve elbisesinde sigara kokanlar da temizleyip, kokuyu giderdikten sonra camiye gelmelidir.
İslamiyet’te temizliğin önemi büyüktür. Temizlik imandandır. Eshab-ı kiramdan sonra gelen ve tabiin adını alan müslümanlardan bazıları Eshab-ı kirama, (Allahü teala Kur'an-ı kerimde sizi çok sevdiğini bildirip övmektedir. Bunun sebebi nedir?) dediklerinde, (Biz temizliğe de çok dikkat ederdik) diye cevap verdiler.
Allahü teala, Kur'an-ı kerimin çeşitli yerlerinde, (Temiz olanları severim) buyuruyor. (Bekara 222)
Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki:
(Müslümanlık temizlik dinidir. Temiz olun! Cennete ancak temiz olanlar girer.) [Deylemi]
(Mümin pis olmaz.) [Buhari]
(Temizlenecek şeyleri iyice yıkayın, temizleyin! Temizlik imana sevk eder, iman da sahibini Cennete götürür.) [Taberani]
(Temizlik imanın yarısıdır.) [Müslim]
(Namazın anahtarı temizliktir.) [Tirmizi]
(Ağzınızı temizleyin, ağzınız Kur'an-ı kerim yoludur.) [Ebu Nuaym]
(Her müslüman, Cuma günü yıkanmalı, misvaklanmalı ve güzel koku sürünmelidir.) [Buhari]
(Yemekten önce ve sonra el yıkamak, zenginliğe yol açar, fakirliği giderir.) [Ebuşşeyh]
(Evinin hayrını, bereketini çoğaltmak isteyen, yemekten önce ve sonra, elini ve ağzını yıkasın!) [İ.E.şeybe]
(Elbiselerinizi yıkayın, fazla kıllarınızı temizleyin, dişlerinizi misvaklayın, temiz, güzel giyinin! Nezafet sahibi olun!) [İbni Asakir]
(Tırnaklarınızı kesip gömün! Ağzınızdaki yemek kırıntılarını temizleyin ve misvak kullanın! Yanıma, dişleri sarı, ağzı kokar vaziyette gelmeyin!) [Taberani]
Peygamber efendimiz, yanına gelen birisine, (Tırnakların kuş tırnağı gibi uzamış, içi pislik doludur) buyurarak, temiz olmasını emretmiştir. (Taberani)
Sual: Diğer hak mezheplerimize göre necasetin hükümleri nasıldır?
CEVAP
Necasetin azı da üç mezhepte namaza manidir. Bedende, elbisede ve namaz kılacak yerde az da olsa necaset bulunmamalıdır. Hanefi’de ise, çok az necasetle namaz kılmak mekruhtur. Maliki’nin bir kavlinde ise, necaset çok olsa da namaza mani değildir.
Meni, mezi ve idrardan sonra çıkan vedi, Hanefi ve Maliki’de kaba necasettir. şafii’de yalnız meni, Hanbeli’de ise, üçü de temizdir.
Sual: Yatsıyı kıldıktan sonra vitri başka elbise ile kılan, yatsıyı kıldığı elbisenin necis olduğunu görse, vitri de iade eder mi?
CEVAP
Evet. Ancak bu namazları Maliki’ye göre kıldım dese, iade etmesine lüzum yok. Çünkü bilmeden necis elbise ile kılmıştır. Kasıt olmadığı için Maliki'yi taklit etmesi caiz olur.
Sual: Necis su arıtmada çalışanın iş elbisesinden başkası yoksa, Maliki’yi taklit edip namaz kılabilir mi?
CEVAP
Temiz elbise bulunmazsa, Maliki taklit edilir.
Sual: Hemoroid sebebiyle Maliki’yi taklit eden, kan akarken veya elbisesine fazla kan bulaşmış iken namaz kılsa, caiz olur mu?
CEVAP
Evet. Çünkü temizlemek zordur.
Sual: Cebimizdeki kanlı dalakla namaz kılabilir miyiz? Dalaktaki kan necis mi?
CEVAP
Ciğer, dalak, yürek ve ette bulunup da akmayan kanlar necis değildir. Dalakla namaz kılınabildiği gibi, bu kanlar elbisemize de bulaşsa, elbiseyi necis etmez. (Merakıl-felah)
Sual: Kilisede, hamamda ve necis olma ihtimali olan yerde namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Üstü açık necasete ve kabre karşı namaz kılmak mekruhtur. Necis olma ihtimali olan yerlerde, mesela hamam içinde ve kilisede kılmak mekruh olup, yıkayıp temizleyerek kılmak mekruh olmaz. Başka yer bulunamazsa, kilisede de kılmak caiz olur. Namazdan sonra hemen çıkmalıdır. Çünkü, kilisede, şeytanlar toplanır. Kilisedeki küfür alametleri boşaltılırsa, namaz kılmak mekruh olmaz. (Redd-ül-muhtar)
Sual: Sık sık yurtdışına çıkıyorum. Otellerdeki halıfleksler çok temiz duruyor, böyle üzerinde kaba necaset bulunmayan yerde namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Caizdir. Secde yerine mendil gibi bir şey sermek iyi olur. Serilmesi şart değildir.
Sual: Necasetli boya ile boyanmış duvara karşı namaz kılınır mı?
CEVAP
Necasete karşı kılınmaz. Necaset bulaşmış şeye karşı kılınır.
Sual: Vakit çıkmak üzere iken, hazırda temiz elbise de yoksa, Maliki taklit edilip necasetli elbise ile namaz kılmak caiz mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Cepte yılan derisinden cüzdan ve fildişi tarak varken namaz kılmak caz mi?
CEVAP
Domuz ve yılan derisi, dabağlansa da temiz olmaz. Bu derilerden yapılmış cüzdan, kemer, çanta, elbise ile namaz kılmamalıdır! Domuz hariç, her hayvan ölünce kemiği pis olmaz. Filin de kemiği temizdir. (Halebi, Hidaye, Hindiyye, S. Ebediyye)
Sual: Kuş pisliği bulaşan elbise ile namaz kılınır mı?
CEVAP
Eti yenmeyen kuşların pisliği hafif necasettir. Hafif olan necaset, bir uzva ve elbisenin bir kısmına bulaşınca, bu kısmın veya uzvun dörtte biri kadarı namaza zarar vermez.
Güvercin ve serçe gibi eti yenen kuşların pisliği temizdir, yani bu pislikle namaz kılmak caizdir. Temizlenirse iyi olur.
Sual:şafii mezhebinde süt çocuğunun idrarı necis midir?
CEVAP
şafii’de süt oğlanın idrarı hafif necasettir. Sıkarak veya kurutarak izale ettikten sonra, üzerine su serpince, akmasa dahi, temiz olur. Oğlan sütten başka bir şey, bir kere bile yerse veya iki yaşını geçerse idrarı kaba necaset olur. Süt emen kızın her zaman idrarı necistir, su ile yıkayarak temizlemek lazım olur.
Sual: Yer necis zannediyoruz. Elimizde iki tane kağıt mendil var. Bunları yere serip namaz kılabilir miyiz? Serersek nereye sermeliyiz?
CEVAP
Zannetmekle yer necis olmuş olmaz. Necis olduğu bilinmiyorsa temiz kabul edilir.
Kesin olarak yerin necis olduğu biliniyorsa, başka temiz yer de yoksa, en azından iki ayağın basılan ve secde edilen yerin temiz olması gerekir. Secde edilen mendil küçük olsa bile, başka tarafları pis olsa da, namaz caiz olur.
Ellerin ve dizlerin konduğu yerin temiz olması şart değil diyen alimler de çoktur. Bu alimlere göre, ayakla basılan ve secde edilen yer temiz olunca diğer yerler necis de olsa namaz sahih olur.
Sual: Ne kadar necaset namaza mani olur? Az miktarda katı necaset, elbise üstünde çok yayılsa, namaza mani olur mu?
CEVAP
Hanefide namaza mani olan katı necaset miktarı 5 gram kadardır. Akıcı necasetlerde, açık el ayasındaki suyun yüzü genişliği kadar yüzeydir. Bundan az olan katı necaset, elbisenin, avuç içinden daha geniş yüzüne yayılınca namaza mani olmaz. Fakat mekruh olur.
şafii’de, necasetin zerresi de, namaza manidir, yıkamak farzdır. Fakat istincadan sonra kalan necaset affedilmiştir.
Maliki’de, necaset namaza mani değildir. Harac, yani bir ihtiyaç varsa, Hanefi ve şafiiler bu kavli taklid edebilirler.
Sual: Bezi kirli çocuğu sırta sararak namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Necasetli çocuğu, sırta sararak namaza durunca, namaz sahih olmaz. Bu, cepte idrar şişesi taşımaya benzer. Fakat çocuk, kendiliğinden kucağa oturur, sırta binerse, üstü necasetli de olsa, namaza mani olmaz.
Sual: Çocuklarımız bazen halımızın üstüne çiş yapıyorlar, yani işiyorlar. İdrarları kuruyunca, abdest alıp yaş ayağımızla bu halılara bassak ayağımıza necaset bulaşmış olur mu?
CEVAP
Hayır necaset bulaşmaz. Abdülgani Nablüsi hazretleri (El-Hadikat-ün-nediyye) kitabında buyuruyor ki:
Elbisenin bir yerine necaset bulaşsa, bulaşan yer unutulsa, zan edilen yer yıkansa, temizlendi kabul edilir. Yaş ayağı ile necis yerde yürüse, yer kuru ise, ayakları necis olmaz. Yer yaş olup ayakları kuru ise, ayakları ıslanırsa, necis olurlar. (Hadika)
Sual: Üzerimizde ve elbisemizin çeşitli yerlerine sıvı necaset damlamış olsa, bunların toplamı mı esastır, yoksa bir yere bulaşan mı esas alınır?
CEVAP
Toplamı esas alınır. (S. Ebediyye)
Sual: Necaset bulaşan tahta yıkamakla temizlenmiş olur mu? Yoksa içine necaset girdiği için temizlenmez mi?
CEVAP
Necaset bulaşan tahta yıkamakla temiz olur. (Dürer c.l, s.44; İhtiyar c.1, s.33)
Sual: Su olmadığı için, elime bulaşan kanı, birkaç defa emip tükürdüm. Temiz oldu mu?
CEVAP
Evet, emip tükürmekle temiz olur. (İhtiyar)
Sual: Elime bulaşan kan veya idrar, sirke veya süt ile temizlenir mi?
CEVAP
Sirke ile temizlenir. Süt ile temizlenmez.
Sual: Kağıt ile taharetlenmek caiz midir?
CEVAP
Kağıt ile hatta bez ile taharetlenmek mekruhtur. Taharetten sonra, arta kalan yaşlığı kurulamak müstehabdır. Tuvalet kağıdı veya bir bez ile yoksa, el ile kurulanabilir.
Sual: Haram olan afyon gibi uyuşturucu otlar, necis midir? Cebe konarak onunla namaz kılınır mı?
CEVAP
Necis değildir, temizdir. Namaz kılarken cepte bulunmaları namazın sıhhatine mani olmaz. Uyuşturucu katı maddelerin, aklı giderecek kadar fazla miktarını kullanmak haramdır. İlaçlarda az miktar kullanılması günah değildir.
Sual: Kasabın kestiği etlerden üzerine sıçrayanlar necis midir? Etlerin üzerinde kan olduğu halde, kıyma yapmak caiz midir?
CEVAP
Dalak, ciğer ve etlerin üzerinde bulunup akmayan kanlar temizdir. Kesilmiş bir hayvanın etindeki kanlar temizdir. Etleri keserken üstümüze sıçrayanlar necistir. Sıçramayıp et üzerinde kalanlar temiz olduğu için, böyle etleri kıyma yapmakta mahzur yoktur.
Sual: Döven hayvanı, buğdayın bir yerine idrarını yapsa, bu kısım tam bilinemeyip, tahmin edilen yeri yıkamakla, bu buğday temiz kabul edilir mi?
CEVAP
Evet. (Hadika)
Sual: Yenmeyen midye, istiridye, karides gibi haşarat cebimizde iken, namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Necis olmadıkları için, namaza mani olmaz.
Sual: Yellendikten sonra taharetlenmek gerekir mi? Çamaşır yaş ise yıkamak gerekir mi?
CEVAP
Su ile taharetlendikten sonra oturak yeri henüz yaş iken yellenince yeniden taharetlenmek mendubdur, yani iyidir. Fakat oturak yeri kuru iken, yellenince, yıkamak bid'attir. Yellenmekle, yaş çamaşır necis olmaz, yıkamak gerekmez.
Sual: şehit, kanlı elbisesiyle gömülüyormuş. Kan necis değil midir? Temiz sayılan kan var mıdır?
CEVAP
Kendi üzerinde kaldıkça, şehidin kanı temizdir. Yenilen et, karaciğer, yürek ve dalakta bulunup, akmayan kanlar ve balık da temizdir. Bit, pire ve tahtakurusu kanları da necis değildir. Yani, bunların kanı bulaşınca da, namaz kılınabilir. (S. Ebediyye)
Bedende, elbisede ve namaz kılacak yerde necaset, pislik bulunmamaktır. Baş örtüsü, başlık, sarık, mest ve nalın da elbiseden sayılır. Boyuna sarılı atkının sarkan kısmı, namaz kılan ile birlikte hareket ettiği için elbise sayılır ve burası temiz olmazsa, namaz kabul olmaz. Yaygının, bastığı ve başını koyduğu yeri temiz olunca, başka yerinde necaset bulunursa, namaz kabul olunur. Çünkü yaygı, atkı gibi bedene bitişik değildir. Fakat kapalı şişe içinde, idrar taşıyanın namazı caiz olmaz. Çünkü, şişe bevlin [idrarın] meydana geldiği yer değildir. [Bundan anlaşılıyor ki, cebinde kapalı kolonya, ispirto, tentürdiyot şişesi veya kapalı kutudaki kanlı mendil, necis bez varken namaz kılmak caiz değildir.]
İki ayağın bastığı ve secde ettiği yerin temiz olması lazımdır. Necaset üstüne örtülü bez, cam, naylon üstünde namaz kabul olur. Secdede etekleri kuru necasete değerse, zararı olmaz.
Deride, elbisede, namaz kılınan yerde, (dirhem miktarı) veya daha çok kaba necaset yok ise, namaz kabul olur ise de, dirhem miktarı bulunursa, tahrimen mekruh olur ve yıkamak vacip olur. Dirhemden çok ise, yıkamak farz olur. Az ise sünnettir. şarabın damlasını da yıkamak farzdır. İmameyne [imam-ı Ebu Yusuf ve imam-ı Muhammed’e] göre ve diğer üç mezhepte kaba necasetlerin hepsinin zerresini bile yıkamak farzdır. Maliki’de iki kavil var, birinci kavilde zerresini temizlemek farz, öteki kavilde ise, necaseti temizlemek sünnettir. Necaset miktarı, bulaştığı zaman değil, namaza dururken olan miktarıdır.
Dirhem miktarı, katı necasetlerde, bir miskal, yani dört gram ve seksen santigram ağırlıktır. Akıcı necasetlerde, açık el ayasındaki suyun yüzü genişliği kadar yüzeydir. Bir miskalden az olan katı necaset elbisenin, avuç içinden daha geniş yüzüne yayılınca namaza mani olmuyor.
Necaset iki türlüdür:
1- Kaba Necaset: İnsandan çıkınca, abdest veya gusle sebep olan her şey, eti yenmeyen hayvanların, (yarasa hariç) ve yavrularının yüzülmüş, dabağlanmamış derisi, eti, pisliği ve bevli, insanın ve bütün hayvanların kanı ve şarap, leş, domuz eti ve kümes hayvanlarının pisliği ve yük hayvanlarının, koyun ve keçinin necasetleri, galiz, yani kabadır.
2- Hafif Necaset: Hafif olan necasetlerden, bir uzva ve elbisenin bir kısmına bulaşınca, bu kısım veya uzvun dörtte biri kadarı namaza zarar vermez. Eti yenen dört ayaklı hayvanların bevli ve eti yenmeyen kuşların pisliği hafiftir. Güvercin, serçe ve benzerleri gibi eti yenen kuşların pisliği temizdir.
şarabın, imbiklenmesi ile elde edilen rakı ve ispirto kaba necaset olup, içilmesi şarap gibi haramdır. Namaz kılarken, kan, ispirto ve alkollü içkiler, elbiseden ve deriden yıkanıp temizlenmelidir. Uçmakla temiz olmaz. Bunlar bulunan şişe ve benzerleri cepten çıkarılmalıdır.
Necaset, her temiz su ile, abdest ve gusül alınmış su ile, sirke ve gül suyu gibi akıcı mayılerle temizlenir. Abdestte, gusülde kullanılan suya (müstamel su) denir. Bu su temizdir. Fakat, hadesi temizleyici değildir. Bununla necaset temizlenir. Fakat, abdest alınmaz ve gusül edilmez.
Sual: İstinca nedir?
CEVAP
Önden ve arkadan necaset çıkınca, bu yerleri temizlemeye istinca denir. İstinca, sünnet-i müekkededir. Gaz, taş çıkınca temizlemek, yani taharetlenmek gerekmez.
Sual: Hac yolcuğunda, kadınların erkeklerin yanında abdest almaları uygun mudur?
CEVAP
Harama önem vermemek çok tehlikelidir. Başkasının yanında, avret yerini açmadan su ile istinca yapamayan kimse, pislik fazla olsa bile, su ile istincadan vazgeçer. Avret yerini açmaz. Namazı öyle kılar. Açarsa, haram işlediği için fasık olur.
Tenha bir yer bulununca su ile istinca yapar ve namazını iade eder. Yahut Maliki mezhebini taklit ederek kılar. O zaman namazı iade etmesine lüzum kalmaz.
Gusledecek kimse de tenha yer bulamazsa, teyemmüm eder. Çünkü bir emri yapmak, bir haram işlemesine sebep olursa, haram işlememek için, o emir terk edilir, yapılmaz. (Redd-ül-muhtar)
Sual: Gazete ile istinca caiz mi?
CEVAP
Her türlü yazılı kağıt ile ve yazı yazmaya müsait kağıtla istinca caiz değildir.
Tuvalet kağıtları kurulamak için kullanılır.
Sual: İstibra nedir?
CEVAP
İstibra, idrar yolunu idrardan temizlemek demektir. Erkeklerin yürüyerek, öksürerek veya sol tarafa yatarak istibra etmesi, yani idrar yolunda damlalar bırakmaması vaciptir. İdrar damlası kalmadığına kanaat gelmeden abdest almamalıdır. Bir damla sızarsa, hem abdest bozulur, hem de çamaşır kirlenir. Çamaşıra avuç içinden az sızarsa, abdest alıp kıldığı namaz mekruh olur. Daha çok sızarsa, namaz sahih olmaz.
Sual: İstinka nedir?
CEVAP
İstinka, idrar yolunda idrar kalmadığına veya vücutta necaset kalmadığına kalbinin mutmain olması demektir.
Sual: Namazda iken küçük çocuk üstüme binerse mahzuru olur mu?
CEVAP
Çocuk, kendiliğinden kucağa oturur, sırta binerse, üstü kirli [necasetli] de olsa namaza mani değildir. Necasetli çocuğu, sırta sararak namaza durunca, namaz sahih olmaz. Çocuğun, üstünde başında necaset yoksa namaza mani olmaz. (Redd-ül-muhtar)
Sual: Cezaevi hücresindeki bir mahkumun elbiseleri necis olsa, namazını nasıl kılar?
CEVAP
Temiz elbise bulamamak zarurettir. Zaruret halinde necasetli elbise ile namazını kılar. Maliki’yi taklit ederse necaset affolur.
Sual: Kir, necis midir? Necasetli çamaşırları yıkamakta sayı var mıdır? Sıkılmayan, necaseti emen halı gibi eşya nasıl yıkanır?
CEVAP
Necaset bulaşmamış çamaşırlar, kirden temizlemek için yıkanır. Kir, necis değildir. Bir defa yıkansa da olur veya hiç yıkanmasa da yine necis değildir.
Necasetli çamaşırları yıkamakta belli bir sayı yoktur. Bir defa yıkayınca çıkarsa kafidir. Necaset giderildikten sonra renk ve koku kalsa da, zararı olmaz. Sıcak su ile veya sabunlu, deterjanlı su ile yıkamak lazım gelmez.
Sual: Çocuk bezi yıkanmış naylon leğende temiz çamaşırları yıkamakta mahzur var mıdır?
CEVAP
Mahzur yoktur
Sual: Temiz ve kirli çamaşırları beraber yıkamakta mahzur var mıdır?
CEVAP
İdrarlı, kanlı çamaşırları temiz çamaşırlarla beraber yıkamakta mahzur yoktur.
Sual: Görülmeyen necasetler, mesela idrar, kan bulaşmış çamaşırlar, leğende veya çamaşır makinesinde yıkanırken, bir defa yıkamakla temizlendiği zannedilirse kafi gelir mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Yıkarken, makinedeki su ve diğer eşya necis olur mu?
CEVAP
Hayır.
Sual: Necasetli çamaşırların temizlendiğinde şüphe eden ne yapar?
CEVAP
Temizlendiğinde şüphe eden üç defa yıkar ve her yıkayışta sıkar. Irmakta veya muslukta yıkanan bir şeyi sıkmak lazım değildir. (Halebi)
Sual: Büyük olduğu için sıkılmayan halı gibi necaseti emen eşya nasıl yıkanırsa temiz olur?
CEVAP
Her yıkayışta, su damlaması kesilinceye kadar beklenir. Böyle üç defa yıkayınca temizlenmiş olur. Sıkılması, fırçalanması gerekmez.
Sual: İdrarlı halı, halı yıkama makinesi ile yıkanınca temiz olur mu?
CEVAP
İdrarlı bir halının, halı yıkama makinesi ile kısa fasılalarla üç defa ön yüzü, üç defa da arka yüzü yıkanırsa temiz olur. Üstünde seccadesiz namaz kılınır. Kir için bir defa yıkamak kafidir.
Sual: Temizlikte çok vesvese ediyorum. Defalarca yıkıyorum. Ne yapmam lazım?
CEVAP
Vesvese etmek doğru değildir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Vesvese şeytandandır. Necaset temizlerken, vesveseden sakının!) [Tirmizi]
(Öyle bir zaman gelecek ki, temizlikte titizlik gösterip, dinde haddi aşanlar çıkacaktır.) [Ebu Davud]
Sual: Namaz kıldıktan sonra bazen “Elbisem temiz mi idi?” veya “İftitah tekbirini almış mıydım?” gibi şüphe eden kimse, ne yapar?
CEVAP
Elbisesini yıkamaz, namazını iade etmez. (Halebi, Tahtavi)
Sual: Otomatik çamaşır makinesi ile yıkanan necis çamaşırlar temiz olur mu?
CEVAP
Evet. Otomatik çamaşır makineleri, el ile yıkanandan daha iyi yıkamaktadır.
Sual: Necasetli işkembe nasıl temizlenir?
CEVAP
Necasetli işkembe de, üç defa soğuk su ile yıkanınca temiz olur.
Sual: Elbisenin bir yerine necaset bulaşsa, sonra da bu yeri bulamayan ne yapar?
CEVAP
Elbise veya vücudun bir yerine necaset bulaşsa, bu yeri bulamazsa, zannettiği yeri yıkasa temiz olur. Namazdan sonra meydana çıksa namazı iade etmez. (Hadika)
Sual: Satın alınan hazır elbiseyi, yıkamadan giyip onunla namaz kılmakta mahzur var mıdır?
CEVAP
Eşyada esas olan temizliktir. Necis olduğu kesin olarak bilinmedikçe hepsi temiz kabul edilir. Hatta gayrı müslimlerin elbiseleri de temiz kabul edilir. (Hadika)
Sual: Yaş ayakla necis yerde yürünse ayaklar necis olur mu?
CEVAP
Yaş ayakla necis yerde yürünse, yer kuru ise ayaklar necis olmaz. (Hadika)
Sual: Necaset bulaşığı olmayan bir elbise ile, kanlı ve idrarlı bir elbise kuru temizlemede temizlenir mi ve ötekileri kirletir mi? Yani kuru temizlemeciye verdiğimiz necaset bulaşmamış elbise ile namaz kılabilir miyiz?
CEVAP
Kuru temizlemede sadece kirler temizlenir. Yıkanmadıkça idrar ve kan temizlenmiş olmaz. Fakat idrarlı elbise diğerlerini kirletmez. Yani kuru temizlemeciye verdiğimiz necaset bulaşmamış elbise ile namaz kılmamızda mahzur olmaz. Dinde zan ile hüküm verilmez. Kafirlerin elbiselerine idrar ve şarap bulaşmış olma ihtimali kuvvetlidir. Buna rağmen dinimiz, kafir elbisesini yıkamadan, o elbise ile namaz kılınabileceğini bildiriyor. (Eşbah şerhi)
Sual: Elbisesinin tamamı necis olan, namazını kaçırmamak için çıplak mı kılar?
CEVAP
Üstünde namaza mani olacak kadar necaset bulunan kimse, temizlemesi mümkün değilse, o haliyle kılar, çıplak kılmaz. Bilahare temizleme imkanı olsa veya temiz elbise bulsa, artık kıldığı namazı iade etmez. Hatta temizleme imkanı olsa; fakat yabancılar bulunsa, temizlemeden namazını kılar. Çünkü başkalarının yanında avret yerini açmak yasak edilmiştir. Necaseti temizlemek ise emredilmiştir. Emir ile yasak bir araya gelince yasağa uyulur. (Merakıl-felah)
Maliki’yi taklit ederek kılarsa hiç mahzuru olmaz.
Sual: Namazdan sonra elbisemizde necaset görsek, namazımızı iade etmemiz gerekir mi?
CEVAP
Necasetle kılınan namaz sahih olmaz. Necaset olup da, bilmese sahih olur. Necaset olduğunu namazdan sonra görse, kaza etmek gerekmez diyen alimler de olmuştur. Resulullah efendimiz, namaz içinde, nalınını çıkarıp namaza devam etti. Namazdan sonra, nalınını niçin çıkardığını soranlara (Cebrail aleyhisselam, nalınımın kirli olduğunu haber verdiği için çıkardım) buyurdu ve namazı kaza etmedi. [Nalın altı deri, üstü açık terliğe benzer bir giyecektir.]
Maliki mezhebi taklit edilerek kılınırsa namaz sahih olur.
Sual: Çamaşıra sıçrayan birkaç damla idrar, namaz kılmaya mani midir?
CEVAP
İdrar gibi sıvı necasetlerde, açık el ayasındaki suyun yüzü genişliği kadar bir satıhta necaset bulunursa, namaz kılmak tahrimen mekruh olur, yıkamak vaciptir. Bu miktardan fazla ise yıkamak farzdır. Bundan az ise yıkamak sünnettir. (Halebi)
Sual: İdrar kaçıran fakat özür sahibi olmayan nasıl hareket eder?
CEVAP
İdrar kaçıran, fakat özür sahibi olmayan kimse, temiz olarak bağladığı bezde yaşlık görür, ne vakit damladığını bilmezse, gördüğü anda damladı sayılır. şüphe eden kimse, namaza dururken beze bakar. Yaşlık görür ise, yeniden abdest alır. Namazda iken şüphelenirse, selam verince hemen bakıp, damlamış görür ise, namazını iade eder. Selamdan birkaç dakika sonra bakıp görürse, namazını abdestli kılmış sayılır.
Sual: Mestte namaza mani olacak necaset varsa ne yapılır?
CEVAP
Yıkamak gerekir. Mestte namaza mani olacak necaset varsa, temizlemek farzdır. Meshetmekle necaset temizlenmiş olmaz.
Sual: Necis tahta, yıkanmakla temiz olur mu?
CEVAP
Evet.
Sual: Çamur necis midir?
CEVAP
Çamur necis değildir. Sokaktan sıçrayan çamurlar da namaza mani değildir.
Sual: Ciğer, dalak, yürek ve ette bulunup da akmayan kanlar üstümüze bulaşsa yıkamadan namaz kılınır mı?
CEVAP
Bu kanlar necis değildir. (Merakıl-felah)
Sual: Her alkol necis midir?
CEVAP
Haram ve necis olan sadece etil alkoldür. Diğerlerinin kimyada da adı alkoldür. Onlar necis değildir. Namaz kılarken etil alkollü sıvıyı temizlemek gerekir.
Sual: Kolonya veya alkollü parfüm kullanarak namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Bu konuda iki kavil vardır. İkinci kavle göre alkollü karışımlar affedilmiştir. Bu bakımdan kolonya dökülmüş elbise ile ve alkollü parfüm ile namaz kılmak caizdir. Alkollü karışımların hiçbiri namaza mani değildir. Bizzat alkolün kendisi necistir ve namaza manidir.
Sual: Alkollü Amerikan tentürdiyotlu yeri, yıkamak gerekir mi?
CEVAP
Gerekmez.
Sual: Alkollü merhem namaza mani mi?
CEVAP
Hayır mani değildir.
Sual: Saf alkol, kan ve idrar bulaşmış teni silmek kafi midir?
CEVAP
Silmekle temizlenmez, yıkamak gerekir.
Sual: Çamaşıra bulaşınca meni ile namaz kılınabilir mi?
CEVAP
Çamaşıra az bulaşırsa mahzuru olmaz. Kuruyunca ufalanırsa yine mahzuru olmaz.
Sual: Kadınların taharetleri erkeklerinkinden farklı mı?
CEVAP
Bayanlar, büyük abdestlerini önden arkaya doğru parmakla alırlar. Arkadan öne doğru alınırsa, ön tarafa pislik bulaşır ve mikrop kapar. Kadınlar ön taraflarına elleri ile dokunmamalıdır. Elden mikrop kapabildiği gibi, şehvete de sebep olabilir.
Sual: Kadınların akıntısı özür olur mu?
CEVAP
Her namaz vakti bir kere akmıyorsa Hanefi’de özürlü olamaz. Maliki’de ise günde bir kere aksa da yine özürlü olur. Bu bakımdan Maliki mezhebi taklit edilirse, hem akıntı abdesti bozmaz, hem de çamaşıra bulaşsa necis sayılmaz. Ama namaza temiz durmak elbette iyi olur. Kızların yalnız adet zamanında, evli bayanların ise, her zaman temiz pamuk veya bir bez kullanmaları müstehaptır.
Sual: Karda yürümekle ayakkabıların altı temizlenmiş olur mu?
CEVAP
Karda ve karada [toprakta] yürümekle ayakkabılar temizlenir. Mesela hep dağda gezen çobanın ayakkabısı temiz olur.
Sual: Abdest almadan üzerimdeki elbisemde daha önce bulaşmış kan lekesi gördüm. Yıkamaya çalıştım fakat rengi çıkmadı. Namaza mani midir?
CEVAP
Renginin kalmasının önemi yok, üç kere yıkamak yeterlidir. Namaza mani değildir.
Sual: Katı necasetin ne kadarı namaza manidir?
CEVAP
Deride, elbisede, namaz kılınan yerde, dirhem miktarı veya daha çok kaba necaset yok ise, namaz sahih olur ise de, dirhem miktarı bulunursa, tahrimen mekruh olur ve yıkamak vacip olur. Dirhemden çok ise, yıkamak farzdır. Az ise, sünnettir
Dirhem miktarı, katı necasetlerde 4.8 gram ağırlıktır. Akıcı necasetlerde, açık el ayasındaki suyun yüzü genişliği kadar yüzeydir. 4.8 gramdan az olan katı necaset, elbisenin, avuç içinden daha geniş yüzüne yayılınca namaza mani olmaz.
Sual: Namaza engel olan necaset nedir? Sokaktaki çamurlar necis midir?
CEVAP
Sadece idrar ve kan gibi şeyler necasettir, sokaktaki çamur necis değildir.
Sual: Bilmeden domuz derisi ile birkaç ay namaz kıldım. Bu namazlarla ilgili bir şey yapmam gerekir mi?
CEVAP
Domuz derisi necistir, necasetle kılınan namaz sahih olmaz. Ancak Maliki mezhebinde necaseti temizlemek farz değil, sünnettir. Bu bakımdan, o namazları Maliki mezhebine göre kıldım denirse, namazlar sahih olur.
Sual: Taharetten arta kalan yaşlık çamaşırımıza bulaşıyor. Temizlemek gerekir mi? şafii’de nasıldır?
CEVAP
Taharetten yani istincadan arta kalan yaşlık temizdir, namaza mani değildir. şafii'de de böyledir. Hatta şafii mezhebinde, istincadan sonra necaset kalsa affedilir. Halbuki şafii'de az bir necaset namaza mani olduğu halde, taharetten sonra arta kalan necaset affedilmiştir.
Taharetten arta kalan yaşlığı kurulamak müstehaptır. Bez veya tuvalet kağıdı yoksa, el ile kurulanır.
Sual: Namaz kılmayan bazı kadınlar temizliğe riayet etmiyorlar. Tuvaletten çıkınca, ellerini yıkamıyorlar. O ellerini evimizin çeşitli yerlerine sürüyorlar. Kapının koluna dokunuyorlar. Ellerini sandalyeye, koltuğa sürüyorlar. Ben onların ellerini sürdükleri yerlere elimi dokununca elim pis olur mu?
CEVAP
Hayır pis olmaz. Hatta çocuklar halıya, kilime işese, buradaki idrar kurusa, kuru elimizle idrarlı yerlere dokunsak, elimize necaset bulaşmaz.
Sual: Akıcı necasette el ayasındaki suyun yüzeyi genişliği, el ayasının ortasındaki çukurlukta durabilecek su yüzeyi mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Yalnız süt emen bebeğin idrarı necis mi?
CEVAP
Hanefi’de necistir. şafii’de oğlanınki necis değildir.
Sual: Kedinin idrarı, vücuda değse, temiz mi?
CEVAP
Hayır. Sadece elbisede temizdir.
Sual: Mezi ve vedi, şafii’de de necis mi?
CEVAP
Evet. şafii’de sadece meni temizdir.
Sual: Etteki akmayan kan, elbiseye bulaşsa necis mi?
CEVAP
Necis değildir.
Sual: Güneş derimi yaktı. Soyulup dökülen deriler necis mi?
CEVAP
Sinir ve kan olmadığı için necis değildir.
Sual: Açık necaset görülen helaya girerken de besmele çekilir mi?
CEVAP
Çekilmez, çekilmesi mekruh olur. Necaset görülmeyen helaya girerken besmele çekilir. Çekilmesi sünnettir.
Sual: Kar ile taharet caiz mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Hanbeli mezhebinde necasetli elbise ile namaz kılınır mı? Ne kadar necasetin bir zararı olmaz?
CEVAP
Bedende, elbisede ve namaz kılacak yerde az da olsa necaset bulunmamalıdır. Yani şafii gibidir, necaset affedilmiyor. Maliki’de ise çok da olsa affediliyor.
Sual: Camilerin altı ve üstü de cami hükmünde olup, buralara wc yapılması uygun değil. Kocatepe camisinin altında büyük bir çarşı var ve çarşının içinde wc’ler var. Bu çarşıya gitmenin veya çarşı içindeki caminin tuvaletine gitmenin mahzuru var mıdır?
CEVAP
Tuvaletine gitmenin mahzuru olmaz.
Sual: Bazı Amerikan pipo tütünlerinin üzerinde, "şarapla yıkanmıştır" ifadesi geçiyor. Böyle tütünler necis midir? Bununla namaz kılınır mı?
CEVAP
"şarapla yıkanmıştır" ifadesi varsa, pipo tütünleri necis olur. Bu pipo tütünler cepte iken namaz kılınmaz. Böyle bir ifade yoksa, necis sayılmaz.
Temizliğe riayet etmek
Sual: Bazı kimseler, namaz kılarken sık sık burnunu karıştırıyor, yanındaki müslümanları iğrendiriyor. Bazı kimseler ise camiye pis kokan çorapla, kirli elbiseyle geliyor. Kiminin de ağzı çok kokuyor. Yanında namaz kılarken, kokudan çok rahatsız oluyorum. Namaz kılan bir müslüman temizliğe niçin riayet etmez ki?
CEVAP
Dinimiz, beden ve elbise temizliği yanında, çevreyi temiz tutmayı da emreder. Dinini seven, kayıran müslüman, her bakımdan örnek kimse olmalıdır. İslamiyet’in şerefi için de (Dinimiz temizlik esası üzerine kurulmuştur) hadis-i şerifini düşünüp temiz olmaya çalışmalıdır!
Ağız kokusu bir hastalıktan değilse, temizlenmemekten ileri gelir. Pis kokularla halkı rahatsız etmek haramdır.
Çıplak ayakla namaz kılmak Hanefi’de mekruhtur. Çorabı kirli olan ve temiz çorap da bulamayan kimse, halkı rahatsız etmemek, yani haram işlememek için çorapsız namaz kılabilirse de, mekruh işlememek için daha önceden tedbir alıp, eski de olsa, temiz çorapla camiye gelmelidir.
Soğan, sarmısak gibi pis kokulu şey yiyerek, camiye gelmek de doğru değildir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Sarmısak yiyen, kokusu gitmeden mescidimize yaklaşmasın, insanın rahatsız olduğu şeylerden melekler de rahatsız olur.) [Taberani]
Yağlı, kirli ve pis kokan iş elbisesiyle, kirli ayakla camiye gelip halkı rahatsız etmemelidir! Bazıları sigara kokusundan da rahatsız olur. Onun için ağzında ve elbisesinde sigara kokanlar da temizleyip, kokuyu giderdikten sonra camiye gelmelidir.
İslamiyet’te temizliğin önemi büyüktür. Temizlik imandandır. Eshab-ı kiramdan sonra gelen ve tabiin adını alan müslümanlardan bazıları Eshab-ı kirama, (Allahü teala Kur'an-ı kerimde sizi çok sevdiğini bildirip övmektedir. Bunun sebebi nedir?) dediklerinde, (Biz temizliğe de çok dikkat ederdik) diye cevap verdiler.
Allahü teala, Kur'an-ı kerimin çeşitli yerlerinde, (Temiz olanları severim) buyuruyor. (Bekara 222)
Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki:
(Müslümanlık temizlik dinidir. Temiz olun! Cennete ancak temiz olanlar girer.) [Deylemi]
(Mümin pis olmaz.) [Buhari]
(Temizlenecek şeyleri iyice yıkayın, temizleyin! Temizlik imana sevk eder, iman da sahibini Cennete götürür.) [Taberani]
(Temizlik imanın yarısıdır.) [Müslim]
(Namazın anahtarı temizliktir.) [Tirmizi]
(Ağzınızı temizleyin, ağzınız Kur'an-ı kerim yoludur.) [Ebu Nuaym]
(Her müslüman, Cuma günü yıkanmalı, misvaklanmalı ve güzel koku sürünmelidir.) [Buhari]
(Yemekten önce ve sonra el yıkamak, zenginliğe yol açar, fakirliği giderir.) [Ebuşşeyh]
(Evinin hayrını, bereketini çoğaltmak isteyen, yemekten önce ve sonra, elini ve ağzını yıkasın!) [İ.E.şeybe]
(Elbiselerinizi yıkayın, fazla kıllarınızı temizleyin, dişlerinizi misvaklayın, temiz, güzel giyinin! Nezafet sahibi olun!) [İbni Asakir]
(Tırnaklarınızı kesip gömün! Ağzınızdaki yemek kırıntılarını temizleyin ve misvak kullanın! Yanıma, dişleri sarı, ağzı kokar vaziyette gelmeyin!) [Taberani]
Peygamber efendimiz, yanına gelen birisine, (Tırnakların kuş tırnağı gibi uzamış, içi pislik doludur) buyurarak, temiz olmasını emretmiştir. (Taberani)
Sual: Diğer hak mezheplerimize göre necasetin hükümleri nasıldır?
CEVAP
Necasetin azı da üç mezhepte namaza manidir. Bedende, elbisede ve namaz kılacak yerde az da olsa necaset bulunmamalıdır. Hanefi’de ise, çok az necasetle namaz kılmak mekruhtur. Maliki’nin bir kavlinde ise, necaset çok olsa da namaza mani değildir.
Meni, mezi ve idrardan sonra çıkan vedi, Hanefi ve Maliki’de kaba necasettir. şafii’de yalnız meni, Hanbeli’de ise, üçü de temizdir.
Sual: Yatsıyı kıldıktan sonra vitri başka elbise ile kılan, yatsıyı kıldığı elbisenin necis olduğunu görse, vitri de iade eder mi?
CEVAP
Evet. Ancak bu namazları Maliki’ye göre kıldım dese, iade etmesine lüzum yok. Çünkü bilmeden necis elbise ile kılmıştır. Kasıt olmadığı için Maliki'yi taklit etmesi caiz olur.
Sual: Necis su arıtmada çalışanın iş elbisesinden başkası yoksa, Maliki’yi taklit edip namaz kılabilir mi?
CEVAP
Temiz elbise bulunmazsa, Maliki taklit edilir.
Sual: Hemoroid sebebiyle Maliki’yi taklit eden, kan akarken veya elbisesine fazla kan bulaşmış iken namaz kılsa, caiz olur mu?
CEVAP
Evet. Çünkü temizlemek zordur.
Sual: Cebimizdeki kanlı dalakla namaz kılabilir miyiz? Dalaktaki kan necis mi?
CEVAP
Ciğer, dalak, yürek ve ette bulunup da akmayan kanlar necis değildir. Dalakla namaz kılınabildiği gibi, bu kanlar elbisemize de bulaşsa, elbiseyi necis etmez. (Merakıl-felah)
Sual: Kilisede, hamamda ve necis olma ihtimali olan yerde namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Üstü açık necasete ve kabre karşı namaz kılmak mekruhtur. Necis olma ihtimali olan yerlerde, mesela hamam içinde ve kilisede kılmak mekruh olup, yıkayıp temizleyerek kılmak mekruh olmaz. Başka yer bulunamazsa, kilisede de kılmak caiz olur. Namazdan sonra hemen çıkmalıdır. Çünkü, kilisede, şeytanlar toplanır. Kilisedeki küfür alametleri boşaltılırsa, namaz kılmak mekruh olmaz. (Redd-ül-muhtar)
Sual: Sık sık yurtdışına çıkıyorum. Otellerdeki halıfleksler çok temiz duruyor, böyle üzerinde kaba necaset bulunmayan yerde namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Caizdir. Secde yerine mendil gibi bir şey sermek iyi olur. Serilmesi şart değildir.
Sual: Necasetli boya ile boyanmış duvara karşı namaz kılınır mı?
CEVAP
Necasete karşı kılınmaz. Necaset bulaşmış şeye karşı kılınır.
Sual: Vakit çıkmak üzere iken, hazırda temiz elbise de yoksa, Maliki taklit edilip necasetli elbise ile namaz kılmak caiz mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Cepte yılan derisinden cüzdan ve fildişi tarak varken namaz kılmak caz mi?
CEVAP
Domuz ve yılan derisi, dabağlansa da temiz olmaz. Bu derilerden yapılmış cüzdan, kemer, çanta, elbise ile namaz kılmamalıdır! Domuz hariç, her hayvan ölünce kemiği pis olmaz. Filin de kemiği temizdir. (Halebi, Hidaye, Hindiyye, S. Ebediyye)
Sual: Kuş pisliği bulaşan elbise ile namaz kılınır mı?
CEVAP
Eti yenmeyen kuşların pisliği hafif necasettir. Hafif olan necaset, bir uzva ve elbisenin bir kısmına bulaşınca, bu kısmın veya uzvun dörtte biri kadarı namaza zarar vermez.
Güvercin ve serçe gibi eti yenen kuşların pisliği temizdir, yani bu pislikle namaz kılmak caizdir. Temizlenirse iyi olur.
Sual:şafii mezhebinde süt çocuğunun idrarı necis midir?
CEVAP
şafii’de süt oğlanın idrarı hafif necasettir. Sıkarak veya kurutarak izale ettikten sonra, üzerine su serpince, akmasa dahi, temiz olur. Oğlan sütten başka bir şey, bir kere bile yerse veya iki yaşını geçerse idrarı kaba necaset olur. Süt emen kızın her zaman idrarı necistir, su ile yıkayarak temizlemek lazım olur.
Sual: Yer necis zannediyoruz. Elimizde iki tane kağıt mendil var. Bunları yere serip namaz kılabilir miyiz? Serersek nereye sermeliyiz?
CEVAP
Zannetmekle yer necis olmuş olmaz. Necis olduğu bilinmiyorsa temiz kabul edilir.
Kesin olarak yerin necis olduğu biliniyorsa, başka temiz yer de yoksa, en azından iki ayağın basılan ve secde edilen yerin temiz olması gerekir. Secde edilen mendil küçük olsa bile, başka tarafları pis olsa da, namaz caiz olur.
Ellerin ve dizlerin konduğu yerin temiz olması şart değil diyen alimler de çoktur. Bu alimlere göre, ayakla basılan ve secde edilen yer temiz olunca diğer yerler necis de olsa namaz sahih olur.
Sual: Ne kadar necaset namaza mani olur? Az miktarda katı necaset, elbise üstünde çok yayılsa, namaza mani olur mu?
CEVAP
Hanefide namaza mani olan katı necaset miktarı 5 gram kadardır. Akıcı necasetlerde, açık el ayasındaki suyun yüzü genişliği kadar yüzeydir. Bundan az olan katı necaset, elbisenin, avuç içinden daha geniş yüzüne yayılınca namaza mani olmaz. Fakat mekruh olur.
şafii’de, necasetin zerresi de, namaza manidir, yıkamak farzdır. Fakat istincadan sonra kalan necaset affedilmiştir.
Maliki’de, necaset namaza mani değildir. Harac, yani bir ihtiyaç varsa, Hanefi ve şafiiler bu kavli taklid edebilirler.
Sual: Bezi kirli çocuğu sırta sararak namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Necasetli çocuğu, sırta sararak namaza durunca, namaz sahih olmaz. Bu, cepte idrar şişesi taşımaya benzer. Fakat çocuk, kendiliğinden kucağa oturur, sırta binerse, üstü necasetli de olsa, namaza mani olmaz.
Sual: Çocuklarımız bazen halımızın üstüne çiş yapıyorlar, yani işiyorlar. İdrarları kuruyunca, abdest alıp yaş ayağımızla bu halılara bassak ayağımıza necaset bulaşmış olur mu?
CEVAP
Hayır necaset bulaşmaz. Abdülgani Nablüsi hazretleri (El-Hadikat-ün-nediyye) kitabında buyuruyor ki:
Elbisenin bir yerine necaset bulaşsa, bulaşan yer unutulsa, zan edilen yer yıkansa, temizlendi kabul edilir. Yaş ayağı ile necis yerde yürüse, yer kuru ise, ayakları necis olmaz. Yer yaş olup ayakları kuru ise, ayakları ıslanırsa, necis olurlar. (Hadika)
Sual: Üzerimizde ve elbisemizin çeşitli yerlerine sıvı necaset damlamış olsa, bunların toplamı mı esastır, yoksa bir yere bulaşan mı esas alınır?
CEVAP
Toplamı esas alınır. (S. Ebediyye)
Sual: Necaset bulaşan tahta yıkamakla temizlenmiş olur mu? Yoksa içine necaset girdiği için temizlenmez mi?
CEVAP
Necaset bulaşan tahta yıkamakla temiz olur. (Dürer c.l, s.44; İhtiyar c.1, s.33)
Sual: Su olmadığı için, elime bulaşan kanı, birkaç defa emip tükürdüm. Temiz oldu mu?
CEVAP
Evet, emip tükürmekle temiz olur. (İhtiyar)
Sual: Elime bulaşan kan veya idrar, sirke veya süt ile temizlenir mi?
CEVAP
Sirke ile temizlenir. Süt ile temizlenmez.
Sual: Kağıt ile taharetlenmek caiz midir?
CEVAP
Kağıt ile hatta bez ile taharetlenmek mekruhtur. Taharetten sonra, arta kalan yaşlığı kurulamak müstehabdır. Tuvalet kağıdı veya bir bez ile yoksa, el ile kurulanabilir.
Sual: Haram olan afyon gibi uyuşturucu otlar, necis midir? Cebe konarak onunla namaz kılınır mı?
CEVAP
Necis değildir, temizdir. Namaz kılarken cepte bulunmaları namazın sıhhatine mani olmaz. Uyuşturucu katı maddelerin, aklı giderecek kadar fazla miktarını kullanmak haramdır. İlaçlarda az miktar kullanılması günah değildir.
Sual: Kasabın kestiği etlerden üzerine sıçrayanlar necis midir? Etlerin üzerinde kan olduğu halde, kıyma yapmak caiz midir?
CEVAP
Dalak, ciğer ve etlerin üzerinde bulunup akmayan kanlar temizdir. Kesilmiş bir hayvanın etindeki kanlar temizdir. Etleri keserken üstümüze sıçrayanlar necistir. Sıçramayıp et üzerinde kalanlar temiz olduğu için, böyle etleri kıyma yapmakta mahzur yoktur.
Sual: Döven hayvanı, buğdayın bir yerine idrarını yapsa, bu kısım tam bilinemeyip, tahmin edilen yeri yıkamakla, bu buğday temiz kabul edilir mi?
CEVAP
Evet. (Hadika)
Sual: Yenmeyen midye, istiridye, karides gibi haşarat cebimizde iken, namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Necis olmadıkları için, namaza mani olmaz.
Sual: Yellendikten sonra taharetlenmek gerekir mi? Çamaşır yaş ise yıkamak gerekir mi?
CEVAP
Su ile taharetlendikten sonra oturak yeri henüz yaş iken yellenince yeniden taharetlenmek mendubdur, yani iyidir. Fakat oturak yeri kuru iken, yellenince, yıkamak bid'attir. Yellenmekle, yaş çamaşır necis olmaz, yıkamak gerekmez.
Sual: şehit, kanlı elbisesiyle gömülüyormuş. Kan necis değil midir? Temiz sayılan kan var mıdır?
CEVAP
Kendi üzerinde kaldıkça, şehidin kanı temizdir. Yenilen et, karaciğer, yürek ve dalakta bulunup, akmayan kanlar ve balık da temizdir. Bit, pire ve tahtakurusu kanları da necis değildir. Yani, bunların kanı bulaşınca da, namaz kılınabilir. (S. Ebediyye)