[ROM] Android Root Yapmak Nedir? Faydası ve Zararları Nelerdir?

[mehmetkarahanlı]

Linux işletim sistemlerinde yönetici (administrator) yetkisine sahip kullanıcı ismi root‘dur. Android de linux tabanlı bir işletim sistemidir. Root yetkileri olmayan bir kullanıcı hesabı, cihaz üzerinde belirlenen sistemsel bir çok şeyi değiştiremez. Android telefon ve tablet üreticileri root yetkilerini kullanıcılara kapatarak cihaza tam kontrol sağlamamızı engelliyorlar. Genel deyim olarak root yapma veya rootatma işlemi aslında telefona veya tablete rootyetkileri sağlamak anlamındadır.
Peki root yaptığımızda bunun bize faydaları ne olacaktır?

• Telefonunuza ya da tabletinize, özelleştirilmiş ROM kurabilirsiniz. Yani telefonla gelen yazılım hoşunuza gitmiyorsa daha farklı ROM lar deneyebilirsiniz. Örneğin MIUI veya CyanogenMod ROM’ları.
• Cihazınızın tüm dosya sistemine ulaşabilirsiniz. Yani Android sistemin kök (root) dizinine ulaşabilir tüm dosyaları görebilirsiniz. ES File Explorer veya benzeri dosya yöneticisi uygulamalar root yetkisi alıp bunu size sağlarlar.
• Cihazınızın titreşim ayarları, ekran ayarları, işlemci hızı, gizli dosyaları, ses şiddeti ayarı, flaş ışığı yükseltmesi, kamera yazılımları gibi her türlü noktasını özelleştirerek performansını artırabilirsiniz (Bkz. Xposed Framework)
• Root gerektiren uygulamaları kullanabilirsiniz. Mesela telefon konuşmaları temiz bir şekilde kaydeden yazılımlar. Titanium Backup gibi uygulamalar root edilmiş telefonlarda çok daha fazla fonksiyonellikler sunar.
• Telefona yüklü gelen gereksiz uygulamaları silme şansı elde edersiniz. Normalde telefon üreticileri ve operatörleri birçok kullanışsız uygulamalar (bloatware) yükleyip size verirler ve bunları kaldıramazsınız. Bunlar tabiki bellekte yeterince yer işgal ederler. Ayrıca birçoğu arkaplanda gereksiz yere çalışıp cihazın bataryasının daha hızlı bitmesine sebep olurlar. Sadece bunlardan kurtulmak için bile root yapmaya değer.
• Cihazınızda SD bellek varsa uygulamaları SD belleğe taşıyarak telefonun ana belleğini rahatlatabilirsiniz. Normalde bu işi sadece bu işlemi destekleyen bir kaç uygulama ile sınırlısınız.
• Custom Recovery denilen özel kurtarma paketleri ile telefonunuzun recovery fonksiyonları genişletebilirsiniz. Böylece telefonun kolayca full yedeğini alabilirsiniz, gerektiğinde eski haline kolayca döndürebilirsiniz. TWRP ve CWM popülerdir.
• Arka planda devamlı çalışan uygulamaları sınırlayabilir veya kapatabilirsiniz. Böylece cihazınızda boşta kalan bellek miktarını artırmış olursunuz.
• AdBlock gibi uygulamalarla habire açılan reklam pencerelerini ve uygulama içindeki reklamları engelleyebilirsiniz.
• Chazınızın ilk açılışta çıkan logosunu (bootscreen logo) değiştirebilirsiniz.
• Bir çok yasaklı siteye veya ülkemizden ulaşılamayan sitelere DNS değiştirme yöntemi ile kolayca ulaşabilirsiniz. Normalde DNS değiştirme işlemini root yapmadan da yapabilirsiniz, ancak sadece WiFi bağlantıda işe yarar. 3G şebeke internet bağlantısında DNS değişikliği için root yapılmış telefona ihtiyaç var.

SADECE UZMANLAR İÇİN TAVSİYE EDİLENLER:

• Cihazınızın Mac adresini değiştirebilirsiniz.
• Cihazınızın Android ID bilgisini değiştirebilirsiniz.
• Bir çok hack işleminde kullanılan penetrasyon test uygulamalarını (Örn: Wifi Kill vs) kullanabilirsiniz. Bununla beraber sizi saldırılara karşı koruyabilecek uygulamaları da kullanabilirsiniz. (Örn: Wifi Protector)
• Android cihazınızda Linux kullanabilirsiniz. Sanal sistem üzerinde Ubuntu veya Kali Linuxyükleyebilirsiniz.

 

[mehmetkarahanlı]

Root yaptığımızda bunun bize sakıncaları ne olacaktır?

• Telefonun veya tabletin yazılımına direk müdahale yapıldığı için bir çok üretici bu işlem sonuncunda cihazı garanti dışı bırakabilir. Ancak root edilmiş bir telefonu servise göndermeden önce un-rootdenilen yöntemle eski haline getirmek bir çok telefonda mümkün.
• Root işlemi genelde basit ve sorunsuz bir işlem olsa da, deneyimsiz ve dikkatsizseniz telefona kalıcı zarar verebilirsiniz.
• Root işlemi Türkiye’de kanuni bir engel yok ama bazı ülkelerde bu işlem yasak olabilir.
• Root yapılmış bir telefona yazılımlar üreticiler tarafından otomatik gönderilmeyebilir (OTA Update). Bu durumda internetten yeni yazılımı indirip kendiniz kurmanız gerekir. Aslında bu durumu henüz ülkemize gelmemiş güncellemeri herkesten önce yükleme şansı elde ederek avantaja çevirebilirsiniz.
• Gelişigüzel uygulama yükleyen biriyseniz virüslü veya ajan tipi uygulamalar yüklemişseniz telefona normalden daha fazla zarar verebilirler.
• Bazı banka Android uygulamalarını çalıştırdığınızda cihazın root edilmiş olduğunu tesbit edip uyarı vermektedirler ama devam edebiliyorsunuz. Ancak henüz cihaz rootlu olduğu için bankacılık uygulamasını kullandırtmayan banka yok.
• Bazı yeni ödeme sistemleri, örneğin Android Pay sistemi root‘lu telefonlarda çalışmayacak denilmektedir. Bu kesin bir bilgi değil henüz. Ayrıca henüz bu ödeme sistemi Türkiye’de kullanılmıyor.
• Son olarak; bu işlerden pek anlamayan teknoloji özürlü diye tabir edilen arkadaşlarınızın saçma sapan güvenlik endişelerini dinlemek zorunda kalabilirsiniz.