Çok eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz.. Tarayıcınızı güncellemeli veya alternatif bir tarayıcı kullanmalısınız.
PC'niz için normal HDD yerine SSD almaya karar verdiyseniz, bu 5 detaya mutlaka dikkat edin!
Bilgisayarlarımızda depolama birimi olarak SSD'lere her geçen gün daha çok yer veriyoruz. Peki sizde böyle yapıp, geleneksel HDD yerine SSD'leri mi tercih etmelisiniz? Son zamanlarda SSD'lerin depolama kapasiteleri arttı ve uyumluluk sorunları çözüldü. Bu yüzden cevap evet, ancak kararınızı hemen vermeden önce dikkat etmeniz gereken birkaç nokta var. Ücret
SSD'lerin fiyatı son birkaç senede önemli ölçüde geriledi, ancak normal sabit disklere (HDD) kısayla hala çok pahalılar. Bu yüzden bütçeniz kısıtlıysa, size çok daha fazla boş alan sunacak HDD'leri tercih etmenizi tavsiye ediyoruz. Fiziksel özellikler
Yeni bir donanım alırken PC'nizle uyumlu olup olmadığını araştırmalısınız. Modern SSD'lerin çoğu 2,5 boyutunda. Bu tür bir sürücüyü masaüstü bilgisayarda kullanamazsınız, ancak SABRENT 2.5¨-to-3.5¨ Mounting Kit gibi bir adaptörle bu sorunu giderebilirsiniz. Yeni yaygınlaşmaya başlayan M.2 standardı (eski adı NGFF) ise çok ince SSD'leri tarif ediyor. Bu SSD'ler çok ince laptop'larda ve mini PC'lerde kullanılıyor. Z-yüksekliği: 2,5 inç'lik bir SSD'nin laptop'unuza sığma garantisi bulunmuyor. Bunun için z-yüksekliğine veya kalınlığa dikkat etmeniz gerekiyor. Hangi yüksekliklerin desteklediğini öğrenmek için laptop'unuzun kılavuzuna bakın. Arayüz: Bugünkü SSD'lerin çoğu 6 Gbps SATA arayüzünü kullanıyor. 3 Gbps ise bulabilirseniz, daha ucuza maloluyor. 3 Gbps ile 6 Gbps arasındaki seçimi PC'nizin sunduğu desteğe göre yapın. Gürültü: SSD'nin önemli bir avantajı, HDD gibi mekanik parçalara sahip olmadığından sessiz çalışması. HDD'nin hızlanma sesinden ve kafa seslerinden kurtulmak istiyorsanız, SSD'yi tercih edin.
SSD'nin HDD'ye göre en önemli avantajı, önemli ölçüde daha hızlı olması. SSD'li bilgisayarlar birkaç saniyede açılabiliyor, programları neredeyse anında çalıştırıp, dosya aktarımlarını 10 kata kadar daha hızlı yapabiliyorlar. Ancak her SSD, size eşit hız sunmuyor. Şu iki örnekte olduğu gibi: - SanDisk Internal 120 GB, 520 MB/sn sıralı okuma ve 180 MB/sn sıralı yazma hızına sahip. - Silicon Power Velox V70 120 GB ise 557 MB/sn sıralı okuma ve 507 MB/sn sıralı yazma hızı sunuyor. Mümkün olan en yüksek hızı istiyorsanız, bunun size daha pahalıya mal olacağını aklınızda bulundurun.
Depolama kapasitesi
SSD'ler ve HDD'ler farklı şekilde çalışırlar. HDD'ler çoğunlukla parçalanmayla (fragmentation) karşı karşıya kalırken SSD'ler, "çöp biriktirme" (garbage collection) adı verilen bir başka "soruna" sahiptir. SSD'ler, HDD'lerin aksine değişen gelen verileri, mevcut verilerin üzerine yazmazlar. Çöp biriktirme adı verilen bu işlem, disk dolduğunda verimliliğini kaybedebilir. Bu yüzden SSD'nizin yüzde 20-30'unu boş tutmanızda fayda var. Bu, 250GB'lık bir sürücü için en fazla 200GB'lık alanı kullanmanız gerektiği anlamına geliyor.
Yaşam süresi
Son olarak SSD'nin ömrünü hesaba katmanız gerekiyor. SSD'ler mekanik parçalara sahip olmadığı için bu konuda endişelenmenize gerek yok. Ancak SSD'ler, elektrik kesintisine karşı daha duyarlıdır ve bu durumlarda verilerin bozulması ve hatta sürücünün tamamen bozulması sözkonusu olabilir. Buna ek olarak SSD'lere yazabileceğiniz veri miktarı kısıtlıdır. Günde GB'larca veri yazacaksanız, sürücünün ömrünü normalden hızlı tüketebilirsiniz. SSD'lerin genellikle 5 - 7 yıl arasında yaşaması beklenir. Her geçen yıl, sürücünün bozulma şansını artırır.
SSD (Solid State Drive - Katı Hal Sürücüsü), verilerinizi depolamak için mekanik parçalar yerine bellek yongalarından ve dahili devrelerden faydalanan sürücülere verilen isimdir. Son yıllarda iyi bir PC'ye sahip olmak isteyenlerin vazgeçilmezi haline gelen SSD'ler, geleneksel sabit disklerin bazı sorunlarını ortadan kaldırıyor.
SSD Nedir?
SSD (Solid State Drive - Katı Hal Sürücüsü), verilerinizi depolamak için mekanik parçalar yerine bellek yongalarından ve dahili devrelerden faydalanan sürücülere verilen isimdir. Son yıllarda iyi bir PC'ye sahip olmak isteyenlerin vazgeçilmezi haline gelen SSD'ler, geleneksel sabit disklerin bazı sorunlarını ortadan kaldırıyor.
SSD Nedir?
SSD (Solid State Drive - Katı Hal Sürücüsü), verilerinizi depolamak için mekanik parçalar yerine bellek yongalarından ve dahili devrelerden faydalanan sürücülere verilen isimdir. Son yıllarda iyi bir PC'ye sahip olmak isteyenlerin vazgeçilmezi haline gelen SSD'ler, geleneksel sabit disklerin bazı sorunlarını ortadan kaldırıyor.
SSD ile HDD Arasındaki Farklar
Geleneksel sabit diskler (HDD) verileri dönen diskler üzerinde depolar; SSD'ler ise hareketli parçalara sahip değildir. SSD'leri bir çeşit pahalı USB belleğe benzetebiliriz. Bunun yanında SSD ve HDD aynı işlevi görürler; sisteminizi yükleyip, kişisel dosyalarınızı ve uygulamalarınızı depolarlar.
SSD Kullanmanın Avantajları Neler?
SSD'lerin HDD'lerin karşısındaki en büyük avantajı, hızı. Geleneksel sabit disklere göre SSD'li bir bilgisayar çok daha hızlı açılır ve uygulamaları çok daha hızlı açar. Bilgisayarınızı ister iş için kullanın, ister oyun veya eğitim amaçlı, SSD'nin farkını sıkça hissedeceksiniz. SSD'ler hareketli parçalara sahip olmadığından, HDD'ler gibi aniden bozulma ihtimalleri daha düşüktür. Bununla birlikte arıza yapan bir SSD'den veri kurtarmak çok daha zor olabilir. SSD'lerin belirli bir yazma kapasitesi vardır ve bu kapasiteye ulaştıklarında kullanılmaz hale gelirler (normal bir kullanımda yıllarca hizmet verebilirler). Hareketli parçalara sahip olmaması, SSD'lerin dışarıdan gelecek sarsıntılardan HDD'ler gibi etkilenmediği anlamına gelir. Motorundan gelen uğultu ve disk kafasından gelen çıtırtılar, HDD'lerin ortak özellikleri. SSD'ler ise tamamen sessiz çalışırlar. Son olarak SSD'ler, HDD'lerdeki "parçalanma" (fragmantation) sorununu yaşamazlar; bu sorunu otomatik olarak çözecek mekanizmalara sahiptirler ve müdahaleniz gerekmez. Bununla birlikte SSD'lerin de bazı dezavantajları var. Bunların en başında SSD'lerin HDD'lere kıyasla yüksek fiyatları geliyor. HDD'lerde 500GB "giriş modeli" kabul edilirken SSD'lerde "giriş seviyesi" 128GB'a kadar inebiliyor. Dolayısıyla SSD'lere çok fazla para dökmek istemiyorsanız, SSD ve geniş HDD'yi bir arada kullanabilir, işletim sistemini ve en önemli uygulamaları SSD'ye yükleyerek hız avantajından faydalanabilirsiniz.
SSD'ler, SATA veri bağlantılarından faydalanırlar. SATA, 1, 2 ve 3 olmak üzere üç sürüme sahip ve bu sürümler sırasıyla 1.5Gbps, 3Gbps veya 6Gbps aktarabiliyor. Bununla birlikte anakaranızın SATA 3'ü desteklemesi şart değil çünkü SSD'ler geriye uyumlular. Dahası hız kazanımları, tamamen ham aktarım hızına bağlı olmadığından, SATA 3 desteklemeyen bir anakartta bile performans artışını elde edeceksiniz. SSD'nizi kasanıza monte etmek için şu adımları izleyin.
1. Kasayı açın ve anakartın SATA portlarına ve sabit disk yuvalarına rahatça ulaşabildiğinizden emin olun. 2. SSD'yi destek parçasının içerisine yerleştirin ve ardından kasada boş bir 3,5 inç sabit disk yuvasına vidalayın. 3. SATA kablosunun L şekilli ucunu SSD'ye, diğer ucunu anakartın üzerindeki boş bir SATA portuna bağlayın. Windows kurulumu için diğer sabit disklerin bağlantısını, kurulumu tamamlayana kadar sökün. 4. PC'nizi açın ve Windows diskini veya USB'sini takın. Bios'unuzun önyükleme(boot) seçeneklerini kullanarak disk veya USB'den başlatma seçeneğini kullanın. 5. Windows kurulumu başlayacak; ekrandaki yönergeleri izleyerek kurulumu tamamlayabilirsiniz.
Mekanik sabit disklerin aksine, SSD'ler neden zamanla "ölüyor?" Cevap, içeride...
Türkçede 'Katı hal sürücü' olarak da adlandırılan SSD'ler ve mekanik sabit diskler arasında elbette temel bir fark var. Ve hatta mekanik sabit disklerin aksine SSD'ler bir ya da iki yolla işlevsiz hale gelip bir anlamda ölebiliyor. Mekanik sabit diskler ve SSD'ler arasındaki ana farkı şöyle özetlemek mümkün: Mekanik bir sabit diskin depolama alanı, ihtiyaç duyuldukça birçok defa yeniden yazdırılabilen verileri tutabiliyor ve bunlar söz konusu disk işlevsel kaldıkça kullanılabilir olmaya devam ediyor. Diğer yandan SSD'lerde ise verileri tutan her bir hücre, söz konusu SSD ölmeden önce sınırlı sayıda yazdırılabiliyor ya da programlanabiliyor. Bunun nedeni ise şu: Ne zaman bir yazdırma operasyonuna gerek duyulsa, bir hücredeki herhangi bir verinin o hücre kullanılmadan önce silinmesi gerekiyor. Bu yazdırma, silme ve yeniden yazdırma süreci de nihayetinde bu hücreler üzerinde hasar bırakıyor ve hücreler arasındaki izolatörde bozulmaya yol açıyor. Sonunda da bu tekil hücreleri yüklemek artık imkansız hale geliyor. Farklı türden flaş belleklerin farklı yaşam döngüleri oluyor, bu da elbette hücre başına ne kadar bit'in mevcut olduğuyla belirleniyor. Daha az bit, zaman içerisinde daha az sorun demek. Daha çok bit ise daha çok sıkıntıya neden oluyor. Böylece sınırlı bir yaşam döngüsüne sahip olan SSD'lerin bu ömrü de "yazılı terabit'lerle" (TBW) ölçülüyor. Üreticiler aslında genellikle bu rakamlara pek atıfta bulunmuyor, dolayısıyla SSD'nizin bu rakama ulaşmadan önce ölmesi ya da tam tersi bunun çok sonrasında işlevsiz kalması olası. Bu da elbette birçok faktöre bağlı. Örneğin iki yıldır kullanımda olan ve yaklaşık 32 TB'lık bir verinin yazıldığı bir SSD'ye şimdiye kadar 60 TB'lik veri yazılmış olsaydı endişelenmeye başlayabilirdiniz. Diğer yandan her ihtimale karşı buradaki dosyaların bir yedeğini almanız da riske girmenizi önleyecektir.
SSD'nizin ömrünün sonuna yaklaştığını nasıl anlayabilirsiniz? Açıklıyoruz...
İster yeni bir laptop alın, ister masaüstü bilgisayar, normal sabit diskler (HDD) yerine SSD kullanmanızı tavsiye ediyoruz. Nedeni basit: SSD'ler daha hızlılar ve üstelik güç tüketimleri daha az; dolayısıyla her açıdan üstünler. Ancak bu, SSD'lerin kusursuz olduğu anlamına gelmiyor. SSD'lerin genellikle 5-7 sene dayanması beklense de çoğu SSD, bu süreden önce bozulabiliyor. Bu yüzden SSD kullanırken hangi işaretlere dikkat edeceğinizi bilmenizde büyük fayda var. SSD'ler neden bozulur?
Mekanik parçası bulunmayan SSD'ler, geleneksel sabit disk sorunlarına sahip olmasalar da başka tür sorunlarla karşı karşıya kalabiliyorlar. SSD'lerin güç kaynakları, özellikle elektrik dalgalanması ve kesintilerinin ardından arızalanabiliyor, bu sırada verilerinize bile zarar verebiliyor. Bir başka sorun, tüm flaş belleklerde olduğu gibi SSD'lerin okuma/yazma döngülerinin kısıtlı olması. Ancak çoğu SSD'nin en az birkaç sene sorun çıkarmaması gerektiğinden endişe etmenize gerek yok. Dahası araştırmalar, yeni SSD'lerde yazma/okuma sorunlarına daha az rastlandığını söylüyor.
Ölmek üzere olan SSD'nin işaretleri
HDD'lerden gelen garip sesler, onların bozulmak üzere olduklarını bize haber verebiliyorlar. SSD'ler ise bozulmaya yaklaştıklarında herhangi bir ses üretmiyorlar. SSD'nizin sorunsuz bir biçimde çalışıp çalışmadığını kolayca anlamanın yolu, onu sessizce izleyen yazılımlardan faydalanmaktan geçiyor. Bunun için iyi sabit disk ve SSD izleme araçlarından Crystal Disk Info'yu yükleyebilirsiniz.
1. Bozuk sektörler: Dosyaları kaydederken oluşan hata mesajları, aktif uygulamaların kilitlenmesi, dosyaları taşırken çıkan hatalar, özellikle büyük dosyalara erişirken oluşan sorunlar, bozuk sektörlerin habercisi olabilir. 2. Dosya sisteminin tamire ihtiyaç duyması: Bazen bilgisayarınızı düzgün kapatmadığınız için ekrana gelen disk kontrolü mesajı, bazı durumlarda SSD'nizin bozuk sektörler üretmeye başladığının habercisi olabilir. 3. Açılışta kilitlenmeler: Bilgisayarınız açılırken kilitleniyorsa ve birkaç kez reset'e bastıktan sonra açılıyorsa, sorun SSD'nizde olabilir. 4. Salt okunur SSD: Nadir rastlanan bir durum olsa da bazı kullanıcılar, disklerinin salt-okunur moda geçtiğini, tüm yazma işlemlerini reddettiğini söylüyorlar. Bu durumda diskinizdeki her şeyi hemen yedekleyin ve daha sonra onu güvenli bir biçimde temizleyin.
SSD’nin mekanik sabit diskler karşısındaki üstünlüklerini duyduktan sonra terfi için kolları sıvayabilirsiniz.
GEÇTİĞİMİZ birkaç yıla bakıldığında SSD (Solid State Disk) teknolojisi vitrinleri süslemenin ötesine pek geçemedi. Fakat 2008’le birlikte fiyatlar biraz olsun “alınabilir” seviyelere inmeye başladı. Elbette depolama kapasitesi açısından sabit disklerin halen belirgin bir üstünlüğü var; ancak SSD’ler de söz konusu fiyat karşılığında oldukça çarpıcı özellikler sunuyorlar. Önümüzdeki yıllarda fiyatların daha da düşeceğini ve birçok kullanıcının SSD’ye terfi edeceğini umuyoruz. Hatta geçtiğimiz yıl birkaç üretici, dizüstü bilgisayarlarında SSD alternatifini de seçenekler arasına dahil etmişti. Şimdi SSD teknolojisinin avantajlarına bir bakalım.
1. Sabit diskler mekanik bileşenler içerir. SSD’ler ise hareket eden bir parça içermez. Mobil cihazlarda kullanılabilmek adına sabit disklerde boyutlar 3.5 inçten 2.5 ince, hatta 1.8 ince kadar indirilebilir. Müzik çalarlardaysa 1 inç boyuta ulaşmış sabit disklerle karşılaşabilmek mümkündür. Sabit disklerde boyut azaldıkça hassaslık artar. SSD’lerde ise boyutla hassasiyet arasında bir orantı yoktur; SSD’ler her koşulda daha sağlamdır.
2. Sabit diskler dikey kayıt teknolojisinin günden güne geliştirilmesiyle sürekli olarak daha yüksek kapasitelerle kullanıcıların karşısına geliyor. Günümüzde SSD’lerin aynı hacimdeki sabit disklere göre bariz bir kapasite avantajı var. Yeni dedikodulara göre farkın önümüzdeki günlerde yine SSD lehine olması bekleniyor.
3. Sabit disklerin mekanik bileşenlere sahip olduğundan daha önce de bahsetmiştik. Modeline göre 4200, 5400 ya da 7200 devirle dönen disklerin 10.000 ve 15.000 devirli uç modelleri de var. Dönüş hızı ve plaka sayısının fazlalığına göre sıcaklık yer yer 60 dereceye kadar ulaşabiliyor. SSD’lerse düşük gerilim ihtiyaçları ve mekanik aksam içermemeleri nedeniyle neredeyse hiç ısınmazlar.
4. Masaüstü bilgisayarlarda tercih edilen 3.5 inçlik sabit diskler bugün 700 gram ağırlığa ulaşabilmekte. Dizüstü bilgisayarlarda tercih edilen 2.5 inç yapısındaki disklerse 100 ile 120 gram arasında değişen ağırlıklara sahipler. Aynı boyutlardaki bir SSD, benzer kapasiteler sunmasına karşın neredeyse üçte bir ağırlığa sahiptir.
5. Dizüstü bilgisayar sabit diskleri uyuma sırasında oldukça düşük enerji tüketirler. Söz konusu değerler bir SSD’nin tam verimle kullanılırken ihtiyaç duyduğu enerjiyle birbirine yakındır. Dizüstü bilgisayar diskleri özellikle okuma/yazma ve rastgele arama yaparken ciddi anlamda enerji tüketir. Dolayısıyla dizüstü bilgisayarlarda SSD tercih etmek batarya ile çalışma süresini de olumlu etkiler.
6. Sabit disklerin motorları diske enerji gelmesiyle birlikte gürültü üretmeye başlar. Tabii gürültünün asıl kaynağı sadece motor değildir. Okuma ve yazma işlemleri sırasında kafa disk yüzeyi üzerinde hareket eder ve çeşitli temaslarda bulunur. Halk arasında “tıkır tıkır” olarak adlandırılan mekanik sabit disk seslerine SSD’lerde rastlanmaz.
7. SSD’ler sabit disklere oranla kat kat daha performanslıdır. Günümüzde standart bir masaüstü bilgisayar diski saniyede 90 MB, dizüstü bilgisayar diski ise 50 MB okuma seviyesine ulaşabilmektedir. Standart bir SSD’de ise okuma hızı saniyede 140-150 MB seviyesindedir. Söz konusu değere masaüstü bilgisayar disklerinden üç tanesinin RAID 0 performansıyla anca ulaşılabilir.
8. Üretici firmalar sabit disklerine genelde 2 ile 5 yıl arasında değişen garanti sağlarlar. Bazı SSD’lerde bu süre “ömür boyu”dur. Nedeniyse firmaların SSD teknolojisine olan güveninden kaynaklanıyor. Sisteminizde elektriksel bir aksaklık olmadığı sürece SSD’lerin bozulması mümkün değildir. Sabit disklerse elektriğe ve çalışırken sarsılmaya karşı oldukça hassaslardır.
9. Dizüstü ve masaüstü bilgisayarlarda IDE arabirimi artık çağdışı kaldı. Her iki platform için de sabit diskler artık SATA olarak üretiliyor. Yine de IDE olarak tek tük bazı alternatiflerle karşılaşabilmek mümkün. SSD’lerde tüm modellerde –özel olan birkaç alternatif dışında- bağlantı seçeneği SATA. Kimi modellerde SATA’nın yanı sıra USB 2.0 bağlantısını görebilmek de mümkün oluyor.
10. Boyutlarında istenildiği gibi oynanma yapılabilen SSD’ler dizüstü bilgisayarlarda yer alan Express Card gibi arabirimlere ya da masaüstü bilgisayar anakartlarındaki PCI Express yuvalarına uygun tipte üretilebiliyorlar. SSD teknolojinin tek dezavantajı biraz yüksek olan fiyatı. İçerisinde bulunduğumuz yıl fiyatların çok daha makul seviyeye geleceğini umuyoruz.
[h=2]Corsair tarafından piyasaya sürülen MP500 serisi SSD modelleri hayli yüksek hızlara ulaşabiliyorlar.[/h]Corsair tarafından resmen tanıtılan Force Series MP500 serisi SSD modelleri, M.2 NVMe bağlantı portunu kullanacak şekilde tasarlanmışlar. Phison PS5007-E7 NVMe kontrolcüsü kullanan bu SSD modelleri, PCIe Gen3 x4 bağlantı arabirimini kullanıyorlar. Tüm bu teknik terimlerin anlamı ise, yeni MP500 serisinin hayli hızlı çalıştığı şeklinde özetlenebilir. Corsair bu modellerde 3,000MB/s okuma ve 2,400MB/s yazma hızlarına erişildiğini iddia ediyor. M.2 NVMe SSD’lerin bu konuda genel olarak avantajlı oldukları düşünülürse, bu iddia makul sayılabilir. Corsair bu seride 3 farklı kapasiteye sahip ürün sunuyor: 120, 240 ve 480 GB. Şirketin ileride daha büyük kapasiteli seçenekleri de piyasaya çıkaracağı umuluyor. MP500 serileri tüm dünyada satışa çıkmış. Modellerin ürün kodları ve yurt dışı fiyatları ise şöyle:
