TEKNOLOJİLERİNE GÖRE YAZICI TÜRLERİ
Nokta Vuruşlu Yazıcı: Genel olarak muhasebe departmanlarının ya da bol veri dökümü alan kullanıcı kitlesinin tercihidir. İğne sayısı ve kolon genişliği olmak üzere 2 temel kriteri vardır, 9 pin 80 kolon, ya da 24 pin 136 kolon gibi. Oldukça gürültülü çalışırlar.. Piyasada “Dot Matrix” adı ile satılmaktalar.
Mürekkep Püskürtmeli Yazıcı: Adı üstünde bu yazıcılar kağıt üzerine şekil çıkartabilmek için mürekkep püskürtürler. Nokta vuruşlulardaki gibi şeritleri bulunmaz, bunun yerine uygun yerlerinde püskürtme sağlayacak delikleri olan mürekkep tankları vardır. En bol seçenek sunan yazıcı türü budur. Her tür baskı amacı için kullanılabilirlerse de esas olarak ucuza renkli çıktı sağladıklarından tercih edilirler.
Lazer Yazıcılar: Bu yazıcılar kağıt üzerinde şekil oluşturabilmek için adı üstünde lazer teknolojisi kullanırlar. Toner, kağıda bir tür ısıtma tekniği ile birlikte uygulanır. Bu yazıcılarda hız yüksektir, metin kalitesi çok çok iyidir.
RENKLER
Yazıcıların pek çoğu renk tonlarını 3 temel rengi yani cyan, magenta ve sarıyı karıştırarak elde ediyorlar. Bu üçü bir araya geldiğinde siyah rengi oluşturuyor. İş bu sebepten mürekkep püskürtmeli yazıcılar bir de siyah renk kartuşu kullanmaktalar. Böylelikle 4 renk yani (Cyan, Magenta, Yellow ve K) CMYK oluşturulmuş oluyor.
MÜREKKEP PÜSKÜRTMEDE ÜSTÜN TEKNOLOJİ
1. PhotoREt Teknolojisi
Hewlett Packard’ın geliştirdiği bir teknoloji ürünüdür.Normal mürekkep püskürtme teknolojisinde genel olarak baskı çözünürlüğünü belirtmek için DPI (dots per inch) yani inç başına nokta sayısı birimi kullanılıyor. HP mühendislerinin tezine göre bu bir inç kare içerisindeki nokta sayısının fazla olması kaliteyi oluşturabilmek için tek başına yeterli bir temel oluşturmuyor. Ayrıca daha fazla işlenecek veri olduğundan sistemi yoruyor ve baskı işleminin yavaşlamasına yol açıyor. Ayrıca, sıradan kağıtlar üzerinde bu kadar mürekkebin kontrolsüz bırakılması iyi sonuç vermiyor. Ama PhotoREt teknolojisi, inç başına daha çok nokta değil, inç başına daha çok renk hedefleyen bir teknoloji ve giderek daha da gelişiyor.
2. MicroPiezo Teknolojisi
Epson Stylus yazıcılarda kullanılan bu teknoloji de, tıpkı HP’de olduğu gibi bazı sınırlamaları ortadan kaldırmak üzere tasarlanmış. Epson’a göre iyi bir baskı 4 bileşenden oluşuyor. Birincisi mürekkep damlasının boyutu, şekli ve yoğunluğu. Bunun üstesinden gelebilmek ve maksimum verim alabilmek için Epson Stylus yazıcılarda MicroPiezo teknolojisi oluşturulmuş.
3. Drop Modulation Teknolojisi
Canon’un “Drop Modulation” teknolojisi de farklı bir mürekkep püskürtme teknolojisine dayanıyor. Bu metodda noktaları oluşturan damlaların her biri farklı boyutta, yani klasik yöntemde olduğu gibi her damla aynı boyutta kullanılmıyor. Böylelikle tonlamalar da daha canlı olabiliyor. Bu teknolojiyi kullanan yazıcıların mürekkep kartuşlarında bağımsız 2 farklı ısıtıcı bulunuyor. Düşük renk derinlikleri için büyük damla, yüksek renk derinliği gerektiren bölgeler için ise ufak damlalar püskürtülüyor.
YAZICI (PRİNTER)
Bilgisayarda yer alan bilgilerin kağıda yazdırılmasını sağlayan elektronik ve mekanik parçalardan oluşmuş yan ünitedir. Piyasada birçok tür ve marka yazıcı bulunmaktadır. Karakterleri yazış şekillerine göre aşağıdaki şekilde gruplandırılabilir.
Nokta Vuruşlu (Dot Matrix)Yazıcılar: Nokta vuruşlu yazıcılar, bir satıra yazdıkları karakter sayısına göre iki gruba ayrılırlar. 80 sütunluk yazıcılar, bir satıra normalde 80 karakter yazarlar. Sıkıştırılmış olarak 132 karakter yazabilirler. 136 sütunluk yazıcılar ise bir satıra normalde 132 karakter yazarlar. Sıkıştırılmış olarak 236 karakter yazabilirler. Bu yazıcılarda, yazma kafasında yer alan iğne (pin) sayısına göre yazım kalitesi değişir. İğne sayısına göre 9 ve 24 olmak üzere iki çeşittir. Nokta vuruşlu yazıcıların hız birimi CPS (Character Per Seconds) ile ifade edilir. Hız birimi saniyede bastığı karakter sayısı ile belirtilir.Lazer Yazıcılar (Laser Printer): Nokta vuruşlu yazıcılara göre bu yazıcıların yazım kalitesi ve hızı mükemmeldir. Fotokopi makineleri gibi çalışırlar. Nokta vuruşlu yazıcılar satır satır, lazer yazıcılar ise sayfa sayfa basım yapar. Lazer yazıcılarınhız birimi PPM (Page Per Minute) ile ifade edilir. Hız birimi dakikada bastığı sayfa sayısı ile belirtilir.Mürekkep Püskürtmeli Yazıcılar (İnkjet Printer): Karakterleri mürekkep püskürterek yazarlar. Renkli ve grafik basımında diğer yazıcılara göre daha iyi olduğu söylenebilir.
10.1 Yazıcılar
Yazıcılar, bilgisayar ortamında üretilen şekil, grafik ve yazıların kağıda aktarılmasını sağlayan araçlardır
Her yazıcı, kendine özgü bir mikroişlemci ve sınırlı sayıda karakter depolamasına olanak sağlayan bir tampon bellek taşır.
Yazıcıların sınıflandırılmasında temel ölçüt, karakterlerin basımında kullanılan teknolojik farklılıktır. Bir yazıcının kalitesini belirleyen ölçütler ise, baskı hızı ve birim alandaki nokta yoğunluğudur. Renkli baskı yapabilmesi de yazıcı kalitesini belirleyen bir ölçüt haline gelmektedir.
Baskı hızı, saniyede basılan karakter sayısı ya da lazer yazıcılarda olduğu gibi, dakikadaki sayfa sayısı ile ölçülür.
Çeşitli türdeki yazıcılar bilgisayara paralel ya da seri olarak bağlanabilir. Bu bağlantıyı sağlayan arabirimler vardır. Seri bağlantı, halen bazı yazıcılarda kullanılmasına rağmen, çok yavaş olduğu için, daha hızlı olan paralel bağlantı tercih edilmektedir. Bilgisayar-yazıcı bağlantısında, veriler tek yönlü (Bilgisayardan yazıcıya) olarak iletilir. Bilgisayar ile yazıcı arasında bilgilerin yansıra kontrol işaretleri de yollanmaktadır. Bu işaretler kullanılarak, yazıcı ile bilgisayar arasında senkronizasyon ve işlem durumları hakkında bilgi alış-verişi sağlanır. Örneğin, yazıcıda kağıdın bittiği bilgisayara bildirilerek, kullanılan programın kullanıcıyı uyarması sağlanır.
Yazıcı teknolojileri, gün geçtikçe daha hızlı, daha çok renk verebilen, daha çok noktadan oluşan ve kaliteli çıkış verebilen ürünler ortaya koyabilmek için yarışmaktadır.
10.1.1 Yazıcı Çeşitleri
Yazıcılar, farklı ihtiyaçları karşılayabilecek şekil ve modellerde üretilmektedir. Bunlar, nokta vuruşlu (matris), mürekkep püskürtmeli (InkJet) ve lazer yazıcılardır.
10.1.1.1 Nokta Vuruşlu (Matris) Yazıcılar
Yazıcı türleri içinde en yaygın kullanılanıdır. İğneli yazıcı olarak da bilinir.
Nokta vuruşlu yazıcıların yazma kafası, bir matris şeklinde dizilmiş küçük iğnelerden oluşur.
Nokta vuruşlu yazıcılarda bir karakterin kağıda basılması, yazma kafası içindeki iğnelerin, bilgisayardan gelen sinyallere bağlı olarak hareket etmesi ile oluşur. İğneler, elektro-mıknatısların yardımı ile öne çıkarak, gergin duran mürekkepli bir şerit üzerinden nokta nokta vuruşlarla bir karakteri tanımlarlar. Bu şekilde şerit üzerinden kağıda karakter basılmış olur.
Bu yazıcılarda kaliteyi belirleyen faktör ise yazma kafası içindeki iğnelerin sayısıdır. 9, 18 ve 24 iğnelik yazıcılar bulunmaktadır. Bugün 9 ve 18 iğneli yazıcılar da kullanılmakla birlikte, 24 iğneli matris yazıcılar daha çok tercih edilmektedir. İğne sayısının artışı, tek bir karakteri daha fazla nokta vuruşu ile oluşturmayı, dolayısıyla birim alana daha fazla nokta sığdırabilmeyi sağlar. Bu ise, iğne sayısının artması ile kalite arasındaki paralelliği ortaya koymaktadır. 9 iğneli yazıcılarda ortalama çözünürlük, 216 x 240 dpi (dot per inch/ inç başına nokta sayısı) kadardır.
Tüm yazıcılarda olduğu gibi nokta vuruşlularda da bir tampon bellek bulunmaktadır. Nokta vuruşlular için bu bellek genel olarak 4KB ile 32KB arasındadır.
Karakter çeşitliliğinin oluşturulması, bold karakterler için, aynı alana iğnelerin çift vuruş yapması ile,italik harfler için ise, farklı bir iğneler matrisi kullanılması ile gerçekleşir. Bu nedenle matris yazıcılarda font (karakter) sayısı çok azdır.
Son yıllarda nokta vuruşlu yazıcıların renkli olanları da üretilmiştir. Yazma şeritleri birkaç renkten oluşan bu modeller, özellikle renk gerektiren grafikler için kullanılır. Genellikle kırmızı, sarı ve mavi bantlar taşıyan şerit, değişik renkler gerektiğinde, ikinci bir motor yardımı ile aşağı yukarı hareket ettirilir. Ancak bu şekilde iyi bir renk kalitesi alma olanağı yoktur. Renkli matris yazıcılar, yoğun renk kalitesi gerektirmeyen işlerde kullanılabilirler.
Nokta vuruşlu yazıcılar, normal kağıt kullanabilmelerinin yansıra, kenarlarında delikler bulunan ve “sürekli form” adı verilen özel kağıtlara da baskı yapabilmektedirler. Nokta vuruşlu yazıcılar, fatura kesmek gibi çok kopya gerektiren baskı işlemleri için idealdir.
Şerit Maskesi:
Ortasında kare şeklinde bir oyuk bulunan metal parçadır. Yazma kafasındaki iğneler, bu oyuktan geçerek şeride vurur. Bu metal yardımı ile iğnelerin şeride istenmeyen vuruşları önlenir.
Şaryo:
Yazma sırasında kağıda destek olan lastik kaplı rulodur.
Kağıt Yükleme Seçicisi:
Tek kağıt, zarf ya da sürekli form kullanımını seçen koldur.
Kafa Aralık Kolu:
Kafa ile şaryo arasındaki boşluğu ayarlayan koldur. Her adım 0.07 mm’yi kontrol eder. Bu kol, 1 ve 2 pozisyonunda normal kağıt için 3, 4, 5 ve 6 pozisyonlarında ise kalın kağıt, kopyalı kağıtlar veya zarflar için yazma kafasını ayarlar.
Traktör:
Sürekli form kullanımını sağlayan bölümdür. Sürekli form kağıdı buradaki traktör sıkıştırma kollan üzerindeki pinlere takılır.
Tekrarlı reklam alanıParalel Bağlantı Konnektörü:
Bilgisayar ile yazıcı arasındaki paralel iletişimi sağlayan giriştir.
Kontrol Paneli Üzerindeki Tuşlar ve Işıklı Göstergeler
Tüm yazıcılarda ortak olarak bulunan ve yazıcı üzerinde çeşitli ayarlamalar yapılmasını sağlayan bir kontrol paneli vardır. Nokta vuruşlu yazıcıların kontrol panelindeki ortak tuşlar şunlardır:
On line: Yazıcı açık, bilgisayara bağlı, basmak için veri almaya hazır.
Form feed: Kağıdı bir sayfa ilerletir.
Line feed: Kağıdı bir satır ilerletir.
Load park: Bu anahtar, kağıdı başlangıç noktasına yükler (tek kağıt ya da sürekli form) ya da yüklenmiş kağıdı geriye park eder (sürekli form).
Font: Bu anahtar baskı kalitesini belirler. Örneğin draft ve NLQ (Near Letter Quality) modları ile yazma hızı ve yazı kalitesi değiştirilebilir. Birçok modelde Courier, Roman, Bold PS, Sans Serif gibi yazı karakterleri bulunmaktadır.
Tear Off. Sürekli form takılı iken bu anahtar yardımıyla, baskısı bitmiş sayfayı, otomatik olarak yırtma pozisyonuna getirir.
Kontrol paneli üzerinde, yukarıda sayılan tuşların hareketlerini gösteren ışıklı göstergeler bulunmaktadır. Bu göstergeler;
On line: Yazıcı/bilgisayar bağlantısı hazırken bu gösterge yanar, aksi durumda sönük olur.
Power / Paper Out: Bu gösterge açma-kapama anahtarı açıldığında ve kağıt takılı olduğunda yanar. Kağıt yokken yanıp söner.
10.1.1.2 Mürekkep Püskürtmeli Yazıcılar
Bu yazıcılar, yazma kafaları delikler matrisinden oluşan yazıcılardır. Bu yazıcıların yazma kafasının ardında özel bir mürekkep içeren hazne bulunur. Bu hazneye kartuş adı verilir. Kartuştaki mürekkebin özelliği ise, manyetize edilebilmesidir. Bilgisayardan gelen komutlara bağlı olarak haznenin belli bölgeleri manyetize edilir. İçerdeki sıvı mürekkep, bu bölgelere denk düşen deliklerden dışarı fırlatılır. Isıtılarak fırlatılan mürekkep kabarcığı doğrudan doğruya kağıt üzerine yapışır.
Mürekkep püskürtmeli yazıcılar, yazma kafası bakımından, iğneler matrisinden oluşan nokta vuruşlu yazıcılardan temel olarak ayrılırlar. Diğer yandan nokta vuruşlu yazıcılar ile benzeşen yönleri de vardır. Bunlardan ilki özellikle mürekkep kullanma şekilleridir. Diğeri ise yazıları karakter karakter basmalarıdır.
Püskürtmeli yazıcıların nokta vuruşlulara göre en önemli avantajları da baskı kaliteleridir. Ancak yine de bir lazer yazıcı kadar iyi baskı yapamamaktadırlar. Nokta vuruşlularda olduğu gibi, karbon kağıdı ile baskı çoğaltmaya olanak vermezler.
Mürekkep püskürtmeli yazıcılarda renkli baskı da yapılabilmektedir. Temel üç renk, üst üste aynı noktaya basıldığında diğer renkler elde edilir. Bazı modeller dışında renkli ve siyah kartuşlar ayrı ayrı bulunmaktadır. Mürekkep püskürtmeli yazıcıların çözünürlüğü ise, 75 ile 300dpi arasında değişmektedir
Püskürtmeli yazıcılarda bulunan tampon bellek, l6KB ile 512KB arasındadır. Bölümleri:
Yerleşik Kağıt Besleyici:
Mürekkep püskürtmeli yazıcıların bir çok modelinde toplu olarak kağıt konulmasını sağlayan bir bölme vardır. Bu bölme 100 adet kağıt alabilmektedir.
Açma-Kapama Anahtarı:
Yazıcının açık ya da kapalı konumda olmasını sağlar.
Kontrol Paneli:
Yazıcıyı kontrol eden tüm anahtar ve durum göstergeleri burada bulunur.
Kartuş Beşiği:
Kartuşlar kullanılacakları zaman buraya takılırlar. Kullanılmadıkları zaman kurumalarını önleyen özel bir kutu içinde saklanırlar. Bazı modellerde renkli ve siyah kartuşlar için ayrı iki beşik vardır.
Çıkış tablası:
Basılmış kağıtların toplandığı yer. Kağıt Boyutu Ayarlama Kolu:
Kullanılacak olan kağıdın boyutunu ayarlamayı sağlar. Font kartuşu:
Yazıcının dahili olarak font içermesini sağlayan bir elektronik devredir. Lazer yazıcılarda da benzeri vardır.
Kontrol Paneli Üzerindeki Tuşlar Ve Işıklı Göstergeler
Quality: Baskı kalitesini ayarlar. Bu anahtarda draft (deneme) ve letter (asıl) baskı seçenekleri vardır. Draft ya da letter durumu kontrol panelindeki ışıklı göstergelerden anlaşılır.
Status: Yazıcının durumunu gösterir. Busy (kağıt yok) ve ready (kağıt takılı
- baskıya hazır) seçeneklerini içerir. Busy ve ready durumu ışıklı göstergelerden anlaşılır.
LoadlEject Paper: Kağıt takma ve çıkarmaya yarar. Nokta vuruşlu yazıcıdaki Line feed ve Form feed anahtarının işlevlerini görür.
Self Test: Yazıcı kendi kendini test eder.
Reset: Yazıcının açılıp kapanarak ilk haline gelmesini sağlar. Clean: Kartuş ucunda birikmiş tozların temizlenmesini sağlar.
Install Print Cartridge: Karakter (font) kartuşunu devreye sokar. Kartuşun yüklendiği, anahtarın yanındaki ışıklı göstergeden anlaşılır.
Font: Yazıcı üzerinde dahili olarak bulunan yazı karakterlerinin (yatay, dikey, sıkışık) seçilmesini sağlar.
10.1.1.3 LAZER YAZICILAR
Lazer yazıcılar, şu ana kadar üretilenler içinde, hızlı ve kaliteli baskı yapabilen, en iyi yazıcılardır. üretildiğinden beri masa üstü yayıncılık alanında vazgeçilmez bir araçtır. Bu yazıcılardan, matbaa kalitesinde çıkış alınabilmektedir. Özellikle aydınger ya da asetat üzerine çıkış alınabilmesi önemli bir özeliğidir. Çünkü bu yolla baskı öncesi hazırlık aşamalarının yerine getirilmesi sağlanabilmektedir.
Lazer yazıcılar, fotokopi makinelerine benzemektedir. Lazer yazıcılarda da fotokopi makinelerinde olduğu gibi toner kullanılmaktadır.
Toner tanecikleri, bilgisayardan gelen veriler yardımı ile kağıt üzerine basılır. Herbir toner taneciğinin bir noktadaki yoğunluğu çözünürlüğü ifade etmektedir. Çözünürlük, dpi (dot per inch; inç başına nokta sayısı) olarak gösterilen bir değerdir. Bugün yaygın olarak 600 dpi’lık lazer yazıcılar kullanılmaktadır.
Yazıcının hafızasında oluşturulan sayısal sayfa görünümü, lazer tabancası yardımı ile tambur üzerine aktarılır. Tamburun, lazer ışınıyla manyetize edilen bölümlerine toner yapışır. Bu şekilde, tambura değen kağıt üzerinde, istenilen karakter ve grafikler oluşur.
Lazer yazıcıların sessiz çalışmaları, kalite ve hızlarının yanında en büyük özellikleridir. Lazer yazıcıların bir dezavantajı ise, sürekli form kullanamamasıdır.
Bu yazıcıların hızı, ppm (page per minute / dakikadaki sayfa sayısı) ile ölçülür. Diğer yazıcılarda olduğu gibi lazer yazıcılar da bir mikroişlemci ve bellek taşımaktadır. Bellek 512KB ile 4MB arasında değişmektedir.
Lazer yazıcıların renkli baskı yapabilenleri de üretilmektedir.
Bölümleri
Kağıt Tablası:
Ortalama 250 kağıt alabilecek kapasitededir. Bazı yazıcılarda ikinci bir kağıt besleme tablası bulunmaktadır.
Toner Kartuşu / Toner Cartidge:
Toner tozlarının içinde bulunduğu kutudur. Bazı lazer yazıcılarda, silindir şeklindeki (drum unit) bölüm, toner kartuşu üzerinde bulunmaktadır.
Işığa Duyarlı Tambur / Drum Unit:
İşlevi, nokta vuruşlu yazıcıdaki şaryoya benzetilebilir. Toner tozu taşıyan tamburun (developer unit) yanından dönerek geçerken, tambur üzerindeki toner tozlarını, kendi üzerindeki statik elektrik yüklü alanlara alarak kağıda basar.
Toner Tozu Taşıyan Tambur / Developer Unit:
Toner kartuşundan boşalan toner tozunu, kendi üzerinde tutan bölümdür.
Lazer Tabancası:
Ürettiği lazer ışınları, basılacak karakterin noktalardan oluşan bir desenini, açıkta kalan alanlara statik elektrik yükleyerek, ışığa duyarlı döner tambur üzerine çizer.
Temizleme Yastığı / Cleaning Pad:
Kağıt üzerine yapışmış, istenmeyen toner tozlarını temizler.
Kontrol Panelindeki Göstergeler
Kağıt ışığı göstergesi:
Kağıt tablası boş olduğunda yanar. Kağıt sıkıştığında ise, yanıp söner. Hata ışığı göstergesi:
Yazıcının üst kapağının açık olduğu veya toner kartuşunun tam olarak yerine oturup oturmadığı durumda yanar.
Yazıcı durum göstergesi:
Bazı lazer yazıcıların ön panelinde LCD (Liquid Cıystal Display) gösterge bulunmaktadır. Yazıcıda oluşan hatalar ve yazıcı üzerindeki tanımlar (Örneğin, font) buradan görülmektedir.
Bazı Hata Mesajları:
Paper Empıy: Kağıt tablasında kağıt yok.
Chng Toner: Toner karnışunu değiştirin.
Toner Empıy: Toner kartuşu boşalmış.
Chng Drum: Işığa duyarlı tambur zarar görmüş, değiştirin.
Buffer Full: Belleğe aşırı yüklenme var.
