MEZHEPLER ARASINDAKİ İHTİLAF'IN SEBEBİ NEDİR? Mezhepler arasındaki ihtilaf'ın geniş olmasının başlıca üç sebebi vardır:
1- Peygamber (sav), vefat ettiğinde Kur'an ve sünnet'ten başka bir şey bırakmamıştı. Bununla beraber kısa zaman içerisinde İslam ülkesi çok genişledi. Sahabe de İslam alemine dağıldılar. Kimi Irak'ta, kimi Mısır'da, kimi şamda yerleşti. Herkes Peygamber'den ne duydu veya gördü ise onu rivayet edip anlattı. Tabi'i olarak bu sahabenin her birisi Peygamber (sav)'in söylediği veya yaptığı her şeyi duymamış ve görmemiştir. Bu değişik rivayetler ihtilafa sebebiyet vermiştir.
2- Bazı Hadislerde ittifak vaki olduğu halde telakki ve anlayış hususunda ittifak vaki olmamıştır. Mesela Peygamber(sav)'in buyuruyor ki: "Köpek ağzını sizden birisinin kabına koysa biri toprakla olmak üzere yedi def'a onu yıkasın.” İmam Şafi'i bu hadisi olduğu gibi kabul ediyor. Hanefi uleması ise biri toprakla olmak üzere yedi def'a kabı yıkamayı emreden hadis mensuh'dur ve bu hadis İslam'ın ilk günlerinde varid olmuştur demişlerdir.
3- Çeşitli milletler İslam dinine girdiği için her milletin adeti ayrı, kanun ve nizamı ayrı idi. İmam-ı A'zam ve arkadaşları Irak'da, Evza'i ve arkadaşları Şam'da, Şafi'i ve arkadaşları Mısır'da bulunuyorlardı. Bu gibi zevat her memleketin adet ve kanunlarını ele alıp İslam'ın süzgecinden geçirdiler ve o, alanda çeşitli ictihatlarda bulundular ve bu sebeple ihtilaf meydana geldi.
2- Bazı Hadislerde ittifak vaki olduğu halde telakki ve anlayış hususunda ittifak vaki olmamıştır. Mesela Peygamber(sav)'in buyuruyor ki: "Köpek ağzını sizden birisinin kabına koysa biri toprakla olmak üzere yedi def'a onu yıkasın.” İmam Şafi'i bu hadisi olduğu gibi kabul ediyor. Hanefi uleması ise biri toprakla olmak üzere yedi def'a kabı yıkamayı emreden hadis mensuh'dur ve bu hadis İslam'ın ilk günlerinde varid olmuştur demişlerdir.
3- Çeşitli milletler İslam dinine girdiği için her milletin adeti ayrı, kanun ve nizamı ayrı idi. İmam-ı A'zam ve arkadaşları Irak'da, Evza'i ve arkadaşları Şam'da, Şafi'i ve arkadaşları Mısır'da bulunuyorlardı. Bu gibi zevat her memleketin adet ve kanunlarını ele alıp İslam'ın süzgecinden geçirdiler ve o, alanda çeşitli ictihatlarda bulundular ve bu sebeple ihtilaf meydana geldi.